Dojenie krów mlecznych - etapy, techniki i automatyzacja doju
Ile mleka daje krowa? Dowiedz się więcej o wydajności mlecznej krów
Zobacz także
Hodowla krów mlecznych to walka o ich wydajność. Poniżej przedstawiamy pomocne informacje na temat wydajności dziennej i wydajności za laktację oraz podpowiadamy, które rasy bydła mlecznego osiągnęły w tych pomiarach najlepsze rezultaty. Ciekawych, ile krowa daje mleka, zapraszamy też do zapoznania się z wynikami amerykańskich i polskich rekordzistek.
Wydajność dzienna
Krowy niskowydajne produkują 20 kg mleka na dzień, wysokowydajne – do 40 kg. Udój najbliższy górnej granicy uzyskuje się dzięki zwiększonym dawkom pasz treściwych (do 50% suchej masy pokarmowej) – taka technika żywienia jest jednak kosztowna i nie zawsze przekłada się na zwiększony dochód, dlatego za optymalną uznaje się wydajność 30 kg mleka/dzień. Dzięki wprowadzeniu trzykrotnego doju na dobę, mleczność może wzrosnąć o 6 kg nawet bez zwiększenia udziału mieszanki treściwej w diecie zwierzęcia.
Wydajność za laktację
W Ameryce, Szkocji i Szwecji zbadano wydajność krów w zależności od długości laktacji. W porównaniu laktacji 12-, 15- i 18-miesięcznej najlepszy wynik osiągnęły krowy, u których okres laktacji trwał 12 miesięcy: produkcja mleka z trzech laktacji 12-miesięcznych wyniosła 29800 kg, podczas gdy z dwóch laktacji 18-miesięcznych uzyskano 23900 kg surowca. Eksperyment wykazał jednak, że przedłużony okres laktacji sprzyja zdrowotności zwierząt i wpływa dodatnio na długość ich użytkowania, co przekłada się na wysokość życiowej produkcji mleka: dla krów użytkowanych przez okres 3,5 laktacji wyniosła ona 35300 kg mleka w laktacjach 12-miesięcznych i 43500 kg mleka w laktacjach 18-miesięcznych.
W Polsce krowy użytkuje się przez 3-4 laktacje, a w 2011 r. średnia długość ich użytkowania wyniosła 3,15 lat. Zważywszy na fakt, że przez pierwsze dwie laktacje zyski ze sprzedaży mleka pokrywają zaledwie koszty odchowania i utrzymania krowy, wynik ten jest niski. Ocenia się, że hodowla bydła mlecznego będzie opłacalna, jeśli w przyszłości średnia roczna wydajność krowy wyniesie ok. 10 tys. l mleka na rok. Warto dodać, że najwyższą średnią wydajność osiągają krowy hodowane w izraelskich kibucach, natomiast najsilniejsze pod względem ekonomicznym pozostają farmy bydła mlecznego w Ameryce.
Wydajność a rasa
W 2011 r. krowy rasy polskiej holsztyńsko-fryzyjskiej stanowiły 89,6% krajowego pogłowia krów mlecznych. Rasa ta uzyskała największą wydajność mleczną – 1,8 tys. zwierząt cechowało się mlecznością powyżej 1,4 tys. kg, co znacznie przewyższyło wydajność krowy szwedzkiej czerwonej, montbeliarde i mieszańców. W 2011 r. roczna wydajność czarno-białych krów holsztyńsko-fryzyjskich wzrosła o 447 kg w stosunku do roku poprzedniego i wyniosła 7135 kg mleka. Należy jednak zaznaczyć, że wynik ten dotyczy populacji objętej oceną wartości użytkowej, czyli 25,93% pogłowia polskich krów w liczbie 634 tys. osobników. Krowy nieobjęte comiesięczną kontrolą osiągnęły znacznie gorszy wynik, który wyniósł 4980 kg mleka/rok.
Pod względem wydajności rocznej na drugim miejscu uplasowała się rasa holsztyńsko-fryzyjska czerwono-biała (6567 kg mleka/rok), na trzecim zaś simental (5450 kg mleka/rok). Czarno-białe krowy holsztyńsko-fryzyjskie uzyskały nie tylko największą wydajność roczną, ale również życiową – ok. 22 tys. kg mleka w okresie użytkowania wynoszącym 3 lata i 55 dni.
Rekordzistki
Tytuły rekordzistek należą do amerykańskich krów: Muranda Oscar Lucinda rasy holsztyńsko-fryzyjskiej (odmiana czarno-biała) w 1997 r. w laktacji 365-dniowej wyprodukowała 30806 kg mleka. Przedstawicielka rasy Jersey, Cottonwood Merry Violet, w 2003 r. w laktacji trwającej również 365 dni dostarczyła 20013 kg mleka. Od polskiej rekordzistki z 2011 r., krowy z Kombinatu Rolnego Kietrz w Krotoszynie, uzyskano natomiast 20083 kg mleka.
Autor: Małgorzata Długosz
Bibliografia:
Górka P., „Doić 6 czy 9 tys. litrów?” [w:] „Tygodnik Rolniczy”, nr 29/2011 r., s. 38-40.
Jajor M., „Lubuskie doi najwięcej” [w:] „Tygodnik Rolniczy”, nr 12/2012 r., s. 45-47.
Jajor M., „Nasze krowy doją krótko” [w:] „Tygodnik Rolniczy”, nr 13/2011 r., s. 44-45.
Sanecki S., „Kto przetrwa na rynku mleka?” [w:] „Lubelskie Aktualności Rolnicze”, nr 10/2014 r., s. 16-18.
Szarek. T. (red.), „Chów bydła mlecznego”, WWR, Poznań 2010 r., s. 50-57.
Zobacz także
-
-
-
-
4733 , 0 , 1 , 0 Od czego zależy wydajność mleczna krów? Odpowiadamy!