Odkrywamy metody właściwego nawożenia czarnej porzeczki
Rdza wejmutkowo-porzeczkowa - choroba znana na całym świecie. Zwalczamy ją!
Zobacz także
Rdza wejmutkowo-porzeczkowa to choroba roślin znana na całym świecie. Powoduje ją grzyb Cronartium ribicola, który jest dwudomowy, co oznacza, że potrzebuje dwóch różnych żywicieli. W tym wypadku są to krzewy z rodzaju Ribes (najczęściej porzeczka czarna, porzeczka czerwona, agrest) oraz sosny pięcioigielne (wejmutka i limba). Choroba ta atakuje liście porzeczki, które mogą masowo opadać.
Podatność odmian porzeczki czarnej
- Bardzo podatne: Ojëbyn, Triton.
- Mało podatne: Ben Alder, Ben Lomond, Blacksmith, Bona, Booskop Giant, Goliath, Ores, Roodknop, Ruben, Tiben, Tisel, Titania.
Ważne jest to, że posadzenie niepodatnych odmian w niewielkiej uprawie może przyczynić się nawet do zupełnej rezygnacji z ochrony chemicznej.
Rozwój choroby
W drugiej połowie lata na dolnej stronie liści porażonej porzeczki rozwijają się skupienia zarodników przetrwalnikowych – są ciemne, więc dobrze je widać. Latem zaczynają one kiełkować i wytwarzają zarodniki podstawkowe. Te z kolei porażają igły sosen, ale tylko takich znajdujących się w odległości do 6 km od krzewów. Wynika to z ich niezwykle krótkiej żywotności. Następnie grzyb ten przerasta na pędy, na których w rok później zaczyna wytwarzać rdzawe ogniki z zarodnikami wiosennymi. Ważne, że grzyb ten jest aktywny nawet do kilku lat, a uwalniane przez niego zarodniki atakują wiosną i latem młode liście porzeczki. Mają one niezwykły zasięg porażania, ponieważ są w stanie przemieścić się nawet o… 600 km (choć zazwyczaj o ok. 250 km).
Objawy
Na porzeczce czarnej: na początku lipca na górnej stronie liści pojawiają się małe brunatne plamki. Ich lustrzanym odbiciem po spodniej stronie są wspomniane wcześniej skupienia pomarańczowych zarodników rdzawnikowych, które wyglądają jak sterczące kłaczki. W drugiej połowie lata stają się one ciemne, po czym całe liście opadają. Infekcja może doprowadzić nawet do całkowitego ogołocenia się krzewu, czego skutkiem jest oczywiście złe plonowanie.
Na sosnach: najpierw na igłach pojawiają się drobne przebarwienia. Następnie grzyb przerasta na pędy i korę i tworzy widoczne zrakowacenia. Są one duże, nabrzmiałe oraz rdzawe, a doprowadzić mogą nie tylko do zamierania pędów, lecz także całych drzew.
Zwalczanie
Przede wszystkim, aby uniknąć infekcji, dobrze jest zastosować podstawowy środek prewencyjny, czyli nie sadzić porzeczek w okolicach sosen wejmutek. Poza tym, gdy będziemy uprawiać odmiany mało podatne na porażenie, to nie będziemy potrzebowali ochrony chemicznej. Jeśli jednak wykonanie takich zabiegów będzie niezbędne, to zaleca się od połowy czerwca aż do momentu zbioru owoców stosowanie oprysków np. preparatami Bayleton 5 WP, Punch 400 EC lub Score 250 EC. Czasem niezbędne są także zabiegi jeszcze po zbiorze owoców.
Bibliografia:
- Bielenin A., Meszka B., Choroby krzewów owocowych, Kraków 2009, s. 75–77.
- Fitopatologia. Choroby roślin uprawnych, t. 2, red. S. Kryczyński, Z. Weber, Poznań 2011, s. 406–408.
- Masternak H., Atlas chorób i szkodników: Zagrażają roślinom w domu, na balkonie, w ogródku, Warszawa 1999, s. 85.
- Meudec G., Prat J.-Y., Retournand D., Choroby i szkodniki drzew i krzewów owocowych. Gatunek po gatunku. Rozpoznawanie i zwalczanie, Warszawa 2014, s. 105.
Żródło zdjęcia nr 1: Wikipedia, autor: Marek Argent, licencja: CC BY-SA 3.0.
Żródło zdjęcia nr 2: Wikipedia, autor: Marek Argent, licencja: CC BY-SA 3.0.
