Szczaw kędzierzawy – niepożądany gość w uprawach
Trujący szczaw polny – kwaskowatym smakiem wabi zwierzęta!
Zobacz także
Szczaw polny, potocznie zwany dzikim lub szczawiem mniejszym, rośnie na poboczach, polach, ugorach i miedzach. Pojawia się także na zaniedbanych łąkach i pastwiskach, gdzie kusi zwierzęta pastewne swoim kwaskowatym smakiem. Niestety, jak wszystkie rośliny z tego rodzaju, zawiera kwas szczawiowy, który nie tylko dla zwierząt, lecz także dla ludzi w nadmiarze jest szkodliwy.
Szczaw występuje pospolicie na niżu i w górach po piętro kosodrzewiny. Preferuje wilgotne gleby piaszczyste i gliniaste, ubogie w składniki pokarmowe i skrajnie zakwaszone, przez co może być traktowany jako roślina wskaźnikowa gleb o odczynie mającym pH<6,6. Szczaw zachwaszcza wszystkie rodzaje upraw, ogrody oraz niestarannie uprawiane pola, na których nie dokonano podorywek. Rośnie także w miejscach wypadania koniczyny, lucerny i lnu.
Charakterystyka
Szczaw polny (Rumex acetosella) jest byliną należącą do rodziny rdestowatych. Osiąga od 10 do 50 cm wysokości, a jego korzeń palowy wytwarza podziemne kłącza z pąkami przybyszowymi. Łodyga szczawiu jest cienka, rozgałęziająca się, często zabarwiona na czerwono w dolnej części. Liście, podobnie jak u wszystkich szczawi, są strzałkowate, do tego równowąskie, przy ziemi tworzące różyczkę. Szczaw polny kwitnie od maja do jesieni. Jego cechą szczególną jest dwupienność.
Kwiaty zebrane są w bezlistną wiechę. Męskie mają żółte pręciki, żeńskie zaś jasnoczerwone słupki. Owocem byliny są trójgraniaste, połyskujące, jasnobrunatne lub ciemne orzeszki. Jedna roślina wytwarza od 1 do 10 tys. nasion, które są wiatropylne. Szczaw rozmnaża się nie tylko przez nasiona, lecz także wegetatywnie ‒ przez pączki przybyszowe umieszczone na korzeniach. Wschody rośliny pojawiają się na wiosnę i w lecie. Liścienie siewki są nagie, równowąskie, zielone lub czerwono nabiegłe, zwężające się i tępo zakończone, osadzone na krótkim ogonku, który znajduje się na nagiej, czerwono nabiegłej łodydze podliścieniowej. Pierwsze liście skupione są w rozetę. Następne dwa mają owalny zarys. Trzeci jest nieco większy, a kolejne są coraz bardziej wydłużone, zaostrzone, ułożone skrętolegle. Liścienie i liście pokryte są lekkim mączastym nalotem. Rozety liściowe oraz drobne odrosty korzeniowe zimują.
Zastosowanie w kuchni
Szczaw polny, podobnie jak szczaw zwyczajny, może być wykorzystany jako cenny składnik wiosennych potraw. Jego kwaskowaty i lekko orzeźwiający smak to efekt zawartych w nim witaminy C oraz kwasu szczawiowego. Do sporządzania dań wykorzystuje się młode liście zbierane wczesną wiosną, które następnie starannie się oczyszcza, obcina ich końce i płucze. Podczas serwowania potraw ze szczawiu nie zapomnijmy o podawaniu produktów białkowych, np. jajka, kefiru lub śmietany, które ograniczą szkodliwe działanie kwasu szczawiowego.
czytaj dalej...
