Zgorzel siewek – wiosenna choroba wielu upraw

Zaloguj się, aby dodać własne zdjęcie do tego artykułu!

Zobacz także

Zgorzel siewek, nazywana czasami „czarną nóżką”, jest pierwszą pojawiającą się, wiosenną chorobą roślin, która dotyka rozsady warzyw. Tylko natychmiastowe zauważenie objawów i rozpoczęcie działania może uchronić plantację przed całkowitym wymieraniem.

Objawy

Najczęściej występującą odmianą choroby jest powschodowa zgorzel siewek, której pierwszym objawem jest miejscowe przewracanie się roślin. Jest to spowodowane zamieraniem przyziemnej części łodygi. Na korzeniach i szyjkach pojawiają się niewielkie, ciemne, brunatne plamy, które z czasem zaczynają otaczać cały obwód łodygi, prowadząc do jej stopniowego zwężania. Wschodzące warzywa zaczynają więdnąć i kłaść się na ziemi, a najbardziej zaatakowane egzemplarze zupełnie zamierać. Jeżeli siewki zostały dość głęboko wsadzone, może się okazać, że zgorzel siewek zacznie objawiać się później, kiedy już choroba rozwinie się na całą podstawę pędu. Wówczas w miejscu styku pędu i podłoża pojawia się miękka, wodnista plama zgnilizny, która szybko się powiększa i niszczy łodygę, prowadząc do obumierania rośliny.

Odmiana przedwschodowa zgorzeli siewek jest trudniejsza do rozpoznania. Porażone nią rośliny w ogóle nie wschodzą, pozostawiając puste, najczęściej spore miejsca w uprawie, ponieważ młode rośliny zostają zaatakowane i obumierają zanim zdążą się rozwinąć. Trudno jest więc rozpoznać czy powodem nie wschodzenia roślin jest zgorzel siewek, jakaś inna choroba, czy jest to spowodowane zupełnie innymi czynnikami. Tym niemniej choroba atakująca przed wschodem jest jednak o wiele mniej niebezpieczna dla plantacji, ze względu na to, że rozprzestrzenianie się jej na zdrowe siewki przebiega powoli albo wcale.

Przyczyny

Bezpośrednią przyczyną występowania zgorzeli siewek jest obecność w glebie grzybów Rhizoctonia solani i Fusarium, które mogą być pozostałością po wcześniejszych uprawach, na przykład grochu, fasoli lub marchwi. Ponieważ są bardzo trwałe, przez długi czas pozostają w ziemi, którą trudno jest odgrzybić. Najczęstszą przyczyną rozwijania się patogenów jest jednak niedostateczna ochrona nasion i siewek, a także niewłaściwe przygotowanie podłoża pod siew. Zdarza się jednak, że przyczyną zgorzeli siewek są zarażone nasiona, które miały bezpośredni kontakt z grzybami – na przykład w czasie produkcji rozsady.

Największe ryzyko porażenia, a co za tym idzie wymarcia, wszystkich roślin w uprawie pojawia się jeżeli podłoże jest wilgotne, a w czasie wysadzenia przez dłuższy czas utrzymują się niskie temperatury, które mogą zahamowywać wzrost i zatrzymać pędy w ziemi, gdzie łatwiej zostają zaatakowane przez choroby grzybicze. Zgorzel siewek rozprzestrzenia się w szybkim tempie jeżeli rośliny zostały zbyt gęsto posadzone. Choroba pojawia się najczęściej na zacienionych stanowiskach, które były jesienią intensywnie nawożone azotem.

Występowanie

Choroba pojawia się w bardzo wielu uprawach. Równie często można ją odkryć w sałacie i warzywach kapustnych (kalafior, brukselki), co w ogórkach i papryce. Narażone na występowanie zgorzeli siewek są również rośliny dyniowate, na przykład cukinia, bakłażan, patison, jak i rzepak, rzepik i różne odmiany gorczycy. Na wszystkich warzywach choroba objawia się w taki sam sposób: atakuje rośliny tylko na poziomie rozwoju siewek i stopniowo uszkadza łodygę, w wyniku czego roślina się przewraca, zaczyna więdnąć i stopniowo obumierać.

czytaj dalej...