Jabłoń Kosztela – znów moda na tę starą i smaczną odmianę!

Zaloguj się, aby dodać własne zdjęcie do tego artykułu!

Zobacz także

Jabłoń Kosztela to jedna z tych starych odmian, na które znowu – po wielu latach niepowodzenia – powróciła moda. Zachętą może być fakt, że chęć zaszczepienia tej odmiany we własnym sadzie może przynieść dofinansowanie z Unii Europejskiej. Poza tym ten polski gatunek jabłoni, w sumie nieznanego pochodzenia, ma intensywnie słodki smak, który z pewnością wpływa na jej atrakcyjność.

Drzewo

Ze względu na naprawdę dużą siłę wzrostu jabłoń ta osiąga zazwyczaj okazały rozmiar. Będzie miała sporą i mocno zagęszczoną koronę w kształcie kuli oraz sztywne gałęzie. Najistotniejsze jest jednak to, że odmianę tę cechuje długowieczność. Niestety, uprawianie jej ma sporą wadę i być może to wpłynęło na znaczący spadek zainteresowania jej nasadzaniem – dziś uznaje się ją za nieprzydatną do uprawy towarowej. W razie uprawy amatorskiej warto jednak wiedzieć, że jako zapylacze nadadzą się np. takie gatunki, jak James Grieve, Wealthy czy Gloster.

Owoce

Jabłka Koszteli są same w sobie znakiem rozpoznawczym – początkowo zielona skórka może co najwyżej nabrać lekko żółtawego odcienia wraz z dojrzewaniem (małe owoce pozostaną jednak cały czas zielone), nie pokrywa jej jednak żaden rumieniec; będzie przy tym twarda, mocna, o wyraźnie widocznych przetchlinkach. Miąższ jest biały oraz zwięzły, a przy tym smacznie słodki. Jego mało soczysta struktura sprawia jednak, że jabłka te nadają się wyłącznie do zastosowania deserowego; tym bardziej, że zawierają mało kwasów, co już w ogóle wyklucza je z przemysłu przetwórczego.

Zbiór i przechowywanie

Owoce pochodzące od tej odmiany osiągają swoją dojrzałość w drugim lub trzecim tygodniu września, a do zjedzenia najlepiej przeznaczyć je dopiero w październiku, czy nawet listopadzie. Ich wadą jest to, że przedwcześnie masowo opadają. Zebrane okazy da się jednak przechować w chłodni do czasu odpowiadającego przełomowi grudnia i stycznia. Trzeba uważać, bo mają one tendencję do gorzkiej plamistości podskórnej oraz oparzelizny powierzchniowej.

Pamiętać też trzeba, że jest to drzewo o przemiennej, lecz obfitej plenności – będzie zatem wymagać przerzedzania zawiązków.

Odporność

Kosztela świetnie poradzi sobie zarówno z chłodem, jak i z chorobami czy szkodnikami – jest przykładowo praktycznie całkowicie wytrzymała na mączniaka. Jeśli zaś chodzi o wspomniane wcześniej choroby przechowalnicze, to w ramach środków zapobiegawczych należy zastosować opryski fungicydami na około miesiąc przed zbiorem jabłek.

Ciekawostka

Jabłoń ta zawdzięcza swoją nazwę… królowi Janowi III Sobieskiemu. Okazuje się, że rodzone przez nią owoce były ulubionymi królowej Marysieńki. Najpierw mówiono na nie kosztylki, a następnie – kosztele, co przerodziło się w znaną nam dziś nazwę gatunkową. Warto zauważyć, że już wtedy, czyli w XVI wieku, zanotowano przemienność owocowania tej odmiany, co martwiło królową każdego roku o małych zbiorach.

Autor: Dagmara Deska

Bibliografia:

Czarnocka A. (red.), „Program ochrony roślin sadowniczych 2014”, wyd. Hortpress, Warszawa 2014 r., s. 118.

Kantorowicz-Bąk M., „Jabłoń w każdym ogrodzie”, PWRiL, Poznań 2000 r., s. 66.

Wyrzykowska M., „Powrót do starych jabłoni” [w:] „Tygodnik Poradnik Rolniczy”, nr 18/2013 r., s. 42.

Rejman A. (red.), „Pomologia”, PWRiL, Warszawa 1994 r., s. 70.

Ugolik M., Lech W., Kulawik K., „Odmiany jabłoni”, wyd. Plantpress, Kraków 1996 r., s. 29.