Wybieramy najlepsze odmiany jabłoni
Jabłoń Antonówka ‒ stara odmiana o lekko kwaskowatych owocach
Zobacz także
Można by rzec, że jabłoń Antonówka ma swoją historię. Rzadko kiedy bowiem trudno określić w miarę dokładny moment narodzin danej odmiany, a w jej przypadku napotykamy właśnie na takie problemy. Najprawdopodobniej ma ona swój początek jeszcze w XVIII wieku na terenach dzisiejszej Rosji i Białorusi oraz w krajach nadbałtyckich. Ciekawa jest również ze względu na mnogość swoich form, które wykształciły się najpewniej w wyniku mutacji.
Drzewo
Starsze okazy rosną dosyć silnie, mimo że ich kuliste, ale dosyć spłaszczone, korony mają niedużą liczbę konarów i to bez tendencji do zagęszczania się. Stoi to w opozycji do początkowej fazy wzrostu, kiedy to jabłoń ta ma pokrzywiony pień i rośnie powolnie. Charakterystyczne są także gęsto występujące krótkopędy obrastające gałęzie często rosnące pod kątem prostym. To z kolei sprawia, że trzeba je bardzo starannie i precyzyjni przycinać, aby nie wyłamały się one pod ciężarem owoców. Zapewne ze względu na swoje pochodzenie Antonówka jest obcopylna – zapylana jest przez takie odmiany, jak James Grieve, Oliwka Żółta, Wealthy czy McIntosh.
Owoce
Kształt jabłek Antonówki może być tak różnorodny, jak i sposób wygięcia pnia u młodego okazu – z reguły są one cylindryczne, jednak zdarzają się zarówno baryłkowate, spłaszczone, jak i takie o nierównych bokach. Mimo wszystko można je określić jako takie średniego rozmiaru z pofałdowaniem przy zagłębieniu szypułkowym oraz z nalatującym na nie smużkowym ordzawieniem. Skórkę mają twardą i jędrną, początkowo jasnozieloną, a w miarę dojrzewania – zielonożółtą. Sam miąższ jest zazwyczaj lekko kremowy lub po prostu biały, a przy tym wykazuje się kruchością i gruboziarnistością. W smaku jest odczuwalnie kwaskowy, w zapachu – aromatyczny.
Zbiór i przechowywanie
Ponieważ jest to odmiana jesienna, swoją dojrzałość zbiorczą osiąga na samym początku września, lub nawet pod koniec sierpnia. Drzewo to obrodzi raczej obficie, choć jego wadą jest owocowanie naprzemienne (wymaga zatem przerzedzania zawiązków). Owoce Antonówki można przechowywać góra do listopada z racji tego, że łatwo ulegają one chorobom fizjologicznym, szczególnie oparzeliźnie powierzchniowej i brunatnej zgniliźnie. Niemniej jednak są one niezwykle cenne w przemyśle przetwórczym, ponieważ zawierają bardzo dużo kwasów i pektyn.
Odporność
Jabłoń Antonówka wykorzystywana jest często w produkcji szkółkarskiej jako podkładka do szczepienia, a to ze względu na swoją ponadprzeciętną wytrzymałość na mrozy. Z tego powodu idealnie nadaje się do uprawy amatorskiej nawet w najzimniejszych rejonach Polski. Poza tym drzewo to jest odporne na choroby, w tym na parcha i mączniaka, ale łatwo poddaje się zarazie ogniowej i bardzo źle znosi suszę.
Odmiany
Najczęściej spotykaną u nas formą Antonówki jest Antonówka śmietankowa (inaczej: Antonówka półtorafuntowa). Powstała ona w wyniku mutacji Antonówki mohylewskiej białej w 1888 r. w Rosji. Doczekamy się jej prędzej niż Antonówki zwykłej, bo pod koniec sierpnia. Oprócz tego wydawane przez nią owoce będą mniej kwaśne, ale stracą przy tym na aromacie. Niewątpliwie ciekawym jest też to, że masa jabłka pochodzącego z tej odmiany może wynosić aż 600 gramów, a kolor jego skórki w miarę dojrzewania stanie się jasnożółty. Drzewo to również dobrze znosi mrozy.
Autor: Dagmara Deska
Bibliografia:
Kantorowicz-Bąk M., „Jabłoń w każdym ogrodzie”, PWRiL, Poznań 2000 r., s. 56.
Lipa T., Szot I., „Odmianoznawstwo jabłoni”, Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie, Lublin 2012 r., s. 79.
Pieniążek S. A. (red.), „Sadownictwo”, PWRiL, Warszawa 2000 r., s. 58–59.
Rejman A. (red.), „Pomologia”, PWRiL, Warszawa 1994 r., s. 62–63.
Ugolik M., Lech W., Kulawik K., „Odmiany jabłoni”, wyd. Plantpress, Kraków 1996 r., s. 24.
Wyrzykowska M., „Powrót do starych jabłoni” [w:] „Tygodnik Poradnik Rolniczy”, nr 18/2013 r., s. 43.
Komentarzy (2)
bolek
Dodano: 2015-04-07 16:03:00Ile czasu w KA poleży ta 1,5 funtowa, a ile zwykła?
ap
Dodano: 2015-04-08 15:57:53Na pewno 1,5 funtówka poleży znacznie krócej niż zwykła