Poznaj jabłoń Jonagold – nową odmianę w polskich sadach
Trudna w uprawie jabłoń Koksa Pomarańczowa. Sprawdź wymagania tej odmiany!
Zobacz także
Jabłoń Koksa Pomarańczowa to niezwykle ciekawa odmiana, mimo że określa się ją jako nieprzydatną na większości terenów w Polsce. A to ze względu na to, że wymaga nie tyle ciepłego, ile wręcz wilgotnego klimatu oraz żyznych gleb. Uprawia się ją zatem głównie w rejonach podgórskich oraz nadmorskich, np. w Wielkiej Brytanii, gdzie została uzyskana w wyniku selekcji siewek Peppiny Ribstona.
Drzewo
Odmiana ta jest typem drzewa, którego wzrost słabnie wraz z wiekiem. Dojrzewanie Koksy skutkuje również zmianą wyglądu jej korony, która z początkowo kulistej przemienia się w rozłożystą i spłaszczoną, gdzie konary będą odchodziły od przewodnika praktycznie poziomo. Mimo że wejdzie w okres dojrzewania całkiem wcześnie, to jej plony będą, niestety, małe i przemienne. Trzeba również uważać na stosowane zabiegi pielęgnacyjne, bo drzewo to jest wrażliwe na ich nieprawidłowe wykonywanie.
Uprawa i przycinanie
Koksę Pomarańczową należy sadzić wyłącznie na podkładkach karłowych (np. P 2 lub M 9), nigdy zaś na tych silnie rosnących bądź takich jak M 4, M 26 czy MM 106. Wynika to z tego, że odmiana ta powinna przyjąć postać skarloną. Poza tym trzeba nawozić ją azotem. Chemią trzeba także traktować zawiązki, które oprócz tego muszą być regularnie przerzedzane.
Owoce
Jabłka zradzane przez Koksę uznawane są za jedne z najsmaczniejszych wśród znanych odmian. Ich miąższ jest bowiem przyjemnie soczysty, kruchy, drobnoziarnisty, zielonkawokremowy, o pysznym, wręcz gruszkowym, nawet korzennym, smaku. Niestety, te okrągłe owoce są małe i na dodatek mają tendencję do drobnienia; niezwykle rzadko osiągają rozmiar choćby średni. Ciekawa za to jest ich skórka, która charakteryzuje się matowością i zupełnym brakiem połysku. Oprócz tego jest sucha i naprawdę gruba. Najczęściej będzie także widocznie ordzawiona, a jej żółtawy kolor będzie zmywał się z dużym paskowanym rumieńcem mającym odcień wyraźnie pomarańczowy.
Typowym dla tej odmiany będzie także zjawisko stukotu dużych ziaren przy potrząsaniu dojrzałym jabłkiem.
Zbiór i przechowywanie
Owoce Koksy osiągają dojrzałość zbiorczą pod koniec września, do konsumpcji jednak nadadzą się dopiero miesiąc później. Trzeba jednak uważać, ponieważ większe okazy mogą w tym czasie przejrzeć. W chłodni o temperaturze ok. 3–4°C przetrwają do grudnia, zaś w chłodni gazowej o kontrolowanej atmosferze (warunki: 3°C, 1% O2, 3% CO2) – do marca.
Odporność
Drzewo to jest w bardzo dużym stopniu podatne na mączniaka, z którym bardzo słabo sobie radzi, oraz na zgorzele kory. Na szczęście dobrze znosi parcha czy zarazę ogniową. Trzeba też pamiętać o tym, że jako odmiana ciepłolubna nie zniesie ono mrozu. W przechowalni może także zostać zaatakowane gorzką plamistością podskórną, a zauważyć trzeba, że przeciwdziałanie jej pojawieniu się jest naprawdę kłopotliwe – należy dokonać kilkakrotnego oprysku związkami wapnia lub zebrane owoce zanurzać w jego roztworach.
Autor: Dagmara Deska
Bibliografia:
Kantorowicz-Bąk M., „Jabłoń w każdym ogrodzie”, PWRiL, Poznań 2000 r., s. 70.
Lipa T., Szot I., „Odmianoznawstwo jabłoni”, Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie, Lublin 2012 r., s. 55.
Pieniążek S. A. (red.), „Sadownictwo”, PWRiL, Warszawa 2000 r., s. 66.
Rejman A. (red.), „Pomologia”, PWRiL, Warszawa 1994 r., s. 86–87.
Ugolik M., Lech W., Kulawik K., „Odmiany jabłoni”, wyd. Plantpress, Kraków 1996 r., s. 70.
Wyrzykowska M., „Powrót do starych jabłoni” [w:] „Tygodnik Poradnik Rolniczy”, nr 18/2013 r., s. 42.
