Seler naciowy - uprawa, siew, sadzenie i wymagania
Seler korzeniowy - uprawa, siew, sadzenie i wymagania
Zobacz także
Seler korzeniowy (Apium graveolens L. var. rapaceum (Mill.) Gaud.) pochodzi od selera błotnego (Apium graveolens L. var. silvestre). Uzyskano go w wyniku hodowli i rozpoczęto uprawę dopiero w XVIII w. Wcześniej uprawiano wyłącznie seler naciowy.
Opis botaniczny
Seler jest dwuletni. W pierwszym roku wytwarza rozetę liści i korzeń spichrzowy, który stanowi część jadalną. Wytwarzane są również liczne korzenie boczne, które rozrastają się na głębokości 20 cm. Korzeń spichrzowy posiada szaro zabarwioną skórkę i biały lub białokremowy miąższ.
W drugim roku pojawiają się pędy kwiatostanowe. Seler kwitnie i owocuje. Owocem jest rozłupka, która pęka na dwie niełupki stanowiące materiał siewny. W 1 g może się znajdować nawet 2–3 tys. nasion, które utrzymują zdolność kiełkowania do 6 lat. Wschody od wysiania pojawiają się dopiero po 15–20 dniach.
Wartość odżywcza i gospodarcza
Seler korzeniowy jest bogaty w sole mineralne, przede wszystkim fosfor, wapń i żelazo oraz niewielką ilość witamin. W swoim składzie zawiera także olejki eteryczne nadające smak i aromat oraz wspomagające procesy trawienne, a także flawonoidy i śluzy. Ma działanie moczopędne i przeciwzapalne.
Seler dawniej uprawiano jako roślinę przyprawową. Obecnie wykorzystywany jest do produkcji konserw, mrożonek, suszu, może być również marynowany. Ponadto używany jest na rynku świeżym, szczególnie jako składnik włoszczyzny. Często pędzony dla uzyskania zielonej natki dodawanej najczęściej do zup. Średnie roczne spożycie selera wynosi ok. 2 kg na osobę.
Odmiany
Odmiany selera rozróżnia się w zależności od wczesności, kształtu korzenia, odporności na choroby, jędrności i barwy miąższu oraz powierzchni skórki. Kształt korzenia może być spłaszczony, kulisty lub kulisto wydłużony. Najbardziej pożądane są korzenie kuliste, z małą liczbą korzeni bocznych (najlepiej usytuowanych w dolnej części korzenia), bez rdzawych plam na miąższu. Korzenie nie powinny tworzyć pustych komór lub gąbczastego miąższu.
Odmiany podane w Krajowym Rejestrze COBORU: Denar, Edward, Makar, Talar, Zagłoba.
Wymagania klimatyczne i glebowe
Seler posiada duże wymagania klimatyczne i glebowe. Optymalna temperatura wzrostu wynosi 15–18°C w dzień i o 3–4°C mniej w nocy. Nie jest bardzo wrażliwy na krótko trwające chłody utrzymujące się poniżej 0°C. Dobrze wykształcone korzenie zniosą nawet przymrozki do -6°C, jednak źle się wtedy przechowują. Należy odpowiednio rozplanować termin sadzenia roślin. Zbyt wcześnie posadzone przy większych chłodach mogą tworzyć pośpiechy lub źle wykształcać korzenie.
Bardzo ważne jest utrzymanie wysokiej wilgotności gleby. Rośliny lepiej rosną także przy dużej wilgoci w powietrzu. Największej wilgotności, 70–80% pełnej pojemności wodnej, seler potrzebuje podczas przyrostu masy zgrubienia korzeniowego, w pozostałych fazach wystarczy 60%. Niedobór wody w glebie powoduje słaby rozwój korzeni spichrzowych na rzecz korzeni bocznych.
Seler dobrze rośnie na glebach żyznych, o dobrej strukturze, bogatej w składniki pokarmowe i dobrze utrzymującej wilgoć. Nie zaleca się uprawy na glebach lekkich, piaszczystych, ponieważ słabo utrzymują wodę, a także ciężkich, które szybko i mocno się zaskorupiają. Gleby torfowe powinny mieć pH=5,5–6,5, mineralne natomiast 6,5–7,5. Przy niższym odczynie należy koniecznie zastosować wapnowanie jesienią przy użyciu wapna magnezowego lub dolomitowego.
Zmianowanie
Nie zaleca się uprawy selera po sobie oraz innych warzywach korzeniowych częściej niż co 4 lata. Wiąże się to z możliwością porażenia przez te same patogeny i szkodniki. Najlepszym przedplonem są rośliny kapustne – zmniejszają populację nicieni w glebie lub strączkowe – wzbogacają glebę w azot. Na dużym areale można prowadzić równoległą uprawę selera z ogórkiem, kalafiorem lub cebulą dymką.
czytaj dalej...Zobacz także
-
28043 1 0 0 -
-
-
Komentarzy (2)
rapsodia
Dodano: 2015-04-27 13:24:18moim selerom zacyznają żołknąc liście na brzegach, czy to jakiś niedobór składnika, czy choroba?
edi
Dodano: 2015-05-06 16:13:08prawdopodobnie brak potasu