Rasy bydła mięsnego - charakterystyka i zdjęcia
Bydło piemontese - rasa nazywana królową ras mięsnych. Dowiedz się, dlaczego!
Zobacz także
Bydło piemontese to włoska rasa kalibru średniociężkiego nazywana „królową ras mięsnych”. Czym bydło piemontese zasłużyło na swój przydomek? Zapraszamy do lektury!
Pochodzenie i występowanie
„Królowa ras mięsnych” została wyselekcjonowana w północno-zachodnich Włoszech, w regionie Piemont. Istnieją dwie teorie dotyczące jej pochodzenia. Według jednej z nich, bydło piemontese wywodzi się od azjatyckiego bydła stepowego i zebu, czyli indyjskich świętych krów. Zwolennicy drugiej teorii uważają natomiast, że początek rasie piemonckiej dało połączenie dwóch regionalnych odmian bydła: równinnej – mięsnej, typowo pociągowej – oraz górskiej. Zwierzęta pochodzące z takich krzyżówek łączono z innymi odmianami mięsnymi i mlecznymi, dążąc do wyhodowania bydła ogólnoużytkowego. W późniejszych czasach zrezygnowano z poprawiania jego wydajności mlecznej, a ponieważ znaczenie bydła jako zwierząt pociągowych stopniowo malało, hodowcy skupili się na pracy w celu uzyskania krów i byków wybitnie mięsnych. Ich starania odniosły bardzo dobry skutek, a wołowina piemontese zyskała uznanie konsumentów na całym świecie. Obecnie bydło z Piemontu hoduje się w obu Amerykach, Europie Środkowej i Zachodniej, Chinach i Australii.
Pokrój
Buhaje piemonckie dorastają do 145 cm wysokości w kłębie przy masie ciała 750-800 kg. Krowy z kolei osiągają zazwyczaj 130-140 cm wysokości i wagę ok. 500-600 kg. Umaszczenie krów przybiera kolor biały do jasnoszarego, z szarymi uszami, racicami i śluzawicą. Byki są szare lub popielate, mają czarną kiść ogona, a w okolicy oczu, łopatek i zadu – ciemne plamy. U większości osobników występuje dwupośladkowość, czyli przerost mięśni zadu. Charakterystyczne dla przedstawicieli obu płci są również potężne mięśnie na karku i łopatkach.
Płodność i rozród
Dojrzałość hodowlaną bydło piemonckie osiąga w wieku 16-18 miesięcy, czyli dość wcześnie. Płodność rasy określa się jako średnią. Porody zazwyczaj przebiegają bez komplikacji – również w przypadkach krzyżowania buhajów piemontese z krowami mlecznymi – ponieważ cielęta rodzą się niewielkie (35-42 kg) i mają małe, podłużne głowy. Cechują się przy tym niestety słabą żywotnością. Ubarwienie cieląt tuż po porodzie jest czerwonawożółte i jaśnieje z wiekiem. Intensywnie opasane buhajki osiągają wysokie przyrosty dobowe rzędu 1000-1200 g.
Wartość
Mimo masywnej sylwetki bydło piemontese ma delikatny kościec i nie posiada tłuszczu podskórnego. Ponieważ udział kości (14%) i tłuszczu (3,5%) w tuszach jest bardzo mały, wydajność rzeźną tych zwierząt określa się jako doskonałą – wynosi ona 65-72%. Mięso pozyskiwane od bydła piemonckiego charakteryzuje się bardzo dobrą jakością. Dzięki optymalnej zawartości tłuszczu śródmięśniowego jest delikatne i soczyste, a przy tym kruche. Jego dodatkową zaletą jest niska zawartość cholesterolu – wszystko to sprawia, że surowiec osiąga bardzo wysokie ceny na rynku.
W porównaniu do innych ras mięsnych, krowy piemontese cechują się wysoką wydajnością mleczną. W drugiej i trzeciej laktacji oddają 1800-2000 kg mleka o zawartości tłuszczu wynoszącej 3,8-4,0%. Dzięki temu nie mają problemów z wykarmieniem cieląt, a po odstawieniu młodych nadają się do udoju.
Bydło piemontese w Polsce
Choć bydło piemontese ma mniejsze wymagania w zakresie warunków utrzymania i żywienia niż duże bydło mięsne, liczebność osobników czystej rasy jest w Polsce bardzo niska i wykazuje tendencję spadkową. W 2000 r mieliśmy w kraju 141 krów piemonckich, których liczba w 2008 r. spadła do zaledwie 10. Szeroko rozpowszechnione jest za to stosowanie nasienia byków piemontese w krzyżowaniu towarowym w celu poprawy zdolności opasowej i wydajności rzeźnej bydła ras rodzimych.
Autor: Małgorzata Długosz
Bibliografia:
- Chów i hodowla zwierząt, red. T. Szulc, UPW, Warszawa 2005, s. 127-128.
- Nowicki B. i in., Rasy zwierząt gospodarskich, PWN, Warszawa 2011, s. 45.
- Pawlak H., Znane i mniej znane rasy bydła, Pro Agricola Sp. z o. o. , Gietrzwałd 2013, s. 100-101.
- Pogorzelska J., Miciński J., Rasy: zdolność adaptacyjna i smak mięsa, „Top Agrar. Poradnik Eksperta”, wydanie I, Warszawa 2011, s. 12-15, 20.
- Sambraus H.H., Rasy zwierząt gospodarskich, MULTUM, Warszawa 2000, s. 54.
