Podskórnik gruszowy - zagrożenie dla młodych drzewek. Wiemy, jak je chronić!
Zobacz także
Podskórnik gruszowy (Eriophyes piri) to roztocze z rodziny szpecielowatych. Jak sama nazwa wskazuje, najczęściej można go spotkać na gruszach, choć atakuje również jabłonie, głogi, jarzęby, irgi i inne drzewa liściaste. Powoduje on marszczenie się zarówno liści, jak i owoców, które w efekcie opadają na ziemię. Zdecydowanie najgroźniejszy jest on jednak dla młodych drzewek, które może doprowadzić do zahamowaniu ich wzrostu.
Opis szkodnika
Co prawda szpeciel ten jest tak mały, że nie da się go dokładnie obejrzeć bez binokularu, jednak warto pokrótce poznać jego anatomię. Dorosłe osobniki mają ok. 0,2 mm długości, są białe, w kształcie wrzecionowate i mają dwie pary odnóży. Ich tarcza grzbietowa jest lekko trójkątna i pokryta jasnymi liniami. Z tyłu wzgórków grzbietowych wyrasta im maleńka szczecina skierowana do przodu. Ogólnie na ich tylny segment składa się nawet do 82 pierścieni. Nimfy podskórnika gruszowego wyglądają tak samo, tyle że są mniejsze. Jaja z kolei mają zaledwie ok. 0,05 mm średnicy.
Cykl życia podskórnika gruszowego
Szkodnik ten zimuje pod łuskami pąków liściowych. Wiosną, w okolicach kwietnia, zaczyna przemieszczać się w ich głąb, gdzie żeruje u nasad rozwijających się liści. Tutaj też się rozmnaża i tutaj także rozwija się jego pierwsze pokolenie. W tym czasie samice przemieszczają się na powierzchnię liścia, w którą się wbijają, aby żerować i złożyć następne jaja. Zatem drugie pokolenie podskórnika rozwija się właśnie w tkankach liścia. Następnie samice trzeciego pokolenia przemieszczają się z powrotem do pąków (co ma miejsce w lipcu).
Objawy bytowania
Jeśli podskórnikowi uda się opanować pąki liściowe, to będą one nabrzmiałe, a wyrastające z nich liście okażą się mocno zdeformowane. Do tego ogonki liściowe będą wyraźnie nierówne. Zaatakowane liście z kolei wyglądają, jakby były „napowietrzone” – pełne są bowiem żółtych pęcherzyków, w których przebywają samice. Pęcherzyki te z czasem brązowieją, co może doprowadzić do opadania całych liści na ziemię, ponieważ zmniejsza się ich powierzchnia asymilacyjna i zdolność fotosyntezy. Jeżeli zaś podskórnik zaatakuje owoce, to będą one całe w czarnych plamkach, przez co również mogą się marszczyć i spadać. U młodych drzewek z kolei może on doprowadzić do zamierania nawet całych pędów.
Zwalczanie
Przede wszystkim należy prowadzić pilne obserwacje jeszcze przed kwitnieniem. Próg zagrożenia wynosi 30 osobników na rozetę kwiatowo-liściową, a najlepiej przejrzeć takich rozet po 10 na 10 drzewach. Po kwitnieniu z kolei próg zagrożenia to już połowa liści z 20 przypadkowo wybranych drzew.
Jeżeli progi zostaną przekroczone na jakimkolwiek etapie, to wtedy oczywiście sięga się po odpowiednie preparaty. I tak też w momencie nabrzmiewania pąków, gdy temperatura jest wyższa niż 15°C, stosuje się opryski Siarkolem Extra lub preparatami roztoczobójczymi (np. Mitac 200 EC). Zabieg taki musi być przeprowadzony co najmniej dwa razy, a odstęp między oboma powinien wynieść tydzień.
Warto wiedzieć...
- Do odmian grusz szczególnie wrażliwych na podskórnika gruszowego należą np. Bonkreta Williamsa, Komisówka, Konferencja.
- Przed szpecielami dobrze chronią preparaty, którymi zwalcza się przędziorka owocowca.
- Nie powinno się w tym samym sezonie stosować jednego preparatu więcej niż raz, ponieważ może to doprowadzić do uodparniania się tego szkodnika.
Bibliografia:
- Choroby i szkodniki roślin. Jak pielęgnować i chronić rośliny, red. I. Sieńko-Holewa, Warszawa 2008, s. 18.
- Łabanowski G., Soika G., Szkodniki ozdobnych drzew liściastych, Kraków 2010, s. 63, 74.
- Masternak H., Atlas chorób i szkodników: Zagrażają roślinom w domu, na balkonie, w ogródku, Warszawa 1999, s. 99.
- Meudec G., Prat J.-Y., Retournand D., Choroby i szkodniki drzew i krzewów owocowych. Gatunek po gatunku. Rozpoznawanie i zwalczanie, Warszawa 2014, s. 167.
- Wiech K., Szkodniki drzew owocowych, Kraków 2008, s. 102–103.
