Wiechlina roczna – ekspansywna trawa zachwaszczająca uprawy
Polecamy wysiew wiechliny łąkowej – odpornej i doskonałej na pastwiska trawy!
Zobacz także
Wiechlina łąkowa to gatunek trawy bardzo odpornej na warunki pogodowe oraz siedliskowe, dobrze znoszącej mrozy i długo trwające zalewy. W Polsce rośnie pospolicie na całym niżu i w górach po piętro kosodrzewiny. Porasta łąki, zarośla, skarpy, przydroża, nasypy, wyręby leśne, obrzeża lasów, stanowiska ruderalne. Preferuje gleby przepuszczalne, zasobne w fosfor i azot. Ma specyficzne wymagania, jeśli chodzi o wilgotność gleby, lubi rosnąć zarówno na stanowiskach okresowo zbyt wilgotnych, jak i na tych przesuszonych. Najlepiej plonuje na glebach przepuszczalnych, próchnicowych, żyznych, a największą trwałość wykazuje na siedliskach torfowo-murszowych.
Charakterystyka
Wiechlina łąkowa (Poa pratensis) jest gatunkiem trwałej i wieloletniej trawy luźnokępkowej z rodziny wiechlinowatych. Wzrasta bardzo powoli po wykiełkowaniu, a pełnię rozwoju osiąga dopiero w trzecim roku od wschodu. Wiechlina jest niską trawą, urastającą do 60 cm wysokości. Kremowe, często również jasnobrunatne korzenie rozłogowe, z licznymi brodawkami, tworzą silną, zwartą drań. Trawa wykształca dużą liczbę pędów wegetatywnych, z długimi blaszkami liściowymi, lekko wygiętych u podstawy oraz niewielką liczbę pędów kwiatowych.
Liście mają płaskie blaszki równowąskie, złożone są w pączki, z dwoma bruzdami przebiegającymi wzdłuż nerwu głównego. Pochwy liściowe są otwarte, wyraźnie spłaszczone, najczęściej nagie. Kwiatostan ma postać wiechy właściwej, piramidalnej z jajowatymi, bezostnymi 3‒5 kłoskami kwiatowymi. Plewy mają odcień fioletowy. Dolna plewka ma jeden szorstki nerw, a górna ‒ trzy. Owocem jest trójgraniasty ziarniak, z dwóch stron zaostrzony, z jasnobrunatnym zarodnikiem, który długo zachowuje możliwość kiełkowania w glebie. Trawa zakwita w maju, w następnych miesiącach kwitnienie się zmniejsza. Wschody następują wczesną wiosną, dopiero po 28 dniach od zakiełkowania.
Wykorzystanie
Wiechlina łąkowa jest cenionym składnikiem mieszanek przeznaczonych na pastwiska trwałe dla wszystkich grup zwierząt. Doskonale nadaje się na wieloletnie łąki kośne, gdzie zadarnia najniższe warstwy runi. Ze względu na powolny wzrost nie może być stosowana na użytki krótkotrwałe, na których lepiej czuje się np. życica westerwoldzka. Wiechlina łąkowa znakomicie sprawdzi się jako trawa na murawy, boiska i tereny specjalne. Często można ją dostać w mieszance z nasionami innych traw. Oprócz tego wykorzystuje się ją do produkcji trawników z rolki. Stanowi także niezastąpioną trawę do zakładania pastwisk dla koni, bydła i świń, gdyż pełnię rozwoju osiąga w warunkach udeptywania i ugniatania.
Wiechlina łąkowa nie jest gatunkiem uciążliwym w pielęgnacji, bardzo dobrze reaguje na nawożenie, po którym szybko się rozwija i dobrze plonuje. Zalecane jest koszenie trawy na wysokości 5–7 cm oraz nawożenie azotem, które powinno stosować się późną jesienią, przy ograniczonym aplikowaniu wiosną.
W 2006 r. wiechlina łąkowa została wpisana do krajowego rejestru roślin uprawnych. Korzystny skład chemiczny, duża strawność i mała zawartość krzemu czynią z niej przysmak zwierząt, zwłaszcza koni i świń. Oprócz tego w swoich rozłogach gromadzi długołańcuchowe fruktozany, czyli węglowodany zapasowe, a w liściach kumuluje azot azotanowy bezpieczny dla zwierząt trawożernych. Mimo tych niewątpliwych zalet, w porównaniu z inną trawą pastewną ‒ życicą trwałą, zawiera mniej cukrów, a więcej celulozy i lignin oraz szybciej odkłada się na ścianach komórek, co sprawia, że nie dorównuje życicy strawnością.
Nieprzerwanie jednak trwają prace nad hodowlą i wytwarzaniem nowych gatunków wiechliny, przede wszystkim tych pastewnych, które zróżnicowane są pod względem wyglądu, koloru liści, czasem wegetacji oraz przeznaczenia. Coraz częściej zakładane są plantacje produkcji nasiennej wiechliny łąkowej, choć jest to trawa trudna w uprawie, której zagrażają chwasty, w tym wiechlina roczna oraz choroby, np. brunatna plamistość liści. Nieodpowiednia pielęgnacja plantacji, a więc zbyt niskie koszenie trawników podczas chłodnej i deszczowej pogody oraz wysokie wiosenne nawożenie azotem, sprzyja rozwojowi tej choroby.
Zwalczanie wiechliny jako chwastu
Wiechlina jest trawą o niskiej konkurencyjności. Krzewi się bardzo intensywnie i dlatego może zdominować teren, tworząc płaty. W szczególności zachwaszcza wilgotne łąki i użytki zielone. W celu uniknięcia zachwaszczenia wiechliną zaleca się częste wykonywanie mechanicznych zabiegów pielęgnacyjnych. Ponadto, jak już zostało wspomniane, wiechlina jest trawą podatną na choroby, w tym rdzę i brunatną plamistość liści, które mogą zagrażać innym roślinom na łąkach i w uprawach. Większe występowanie tych chorób obserwowane jest zwłaszcza w okresie chłodnej i wilgotnej pogody, dlatego należy dbać o użytki, a w przypadku niedostatecznych działań ochronnych, zastosować środki chemiczne.
Nie ma dostępnych oficjalnie opracowanych progów szkodliwości dla tego gatunku. Do jego zwalczania możemy zastosować herbicydy przeznaczone do zwalczania chwastów jednoliściennych w sadach i uprawach zawierające pendimetalinę, np.: Stomp 330 EC, Stomp 400 SC, Pendigan 330 EC, Pilar-Pendimetalina 400 SC, Trinty 590 SC.
Autor: Helena Kędra
Bibliografia:
Ciepiela G., Jankowski K., Jodełka J. i in., „Tereny zadarnione”, Wydawnictwo Akademii Podlaskiej, Siedlce 2008 r., s. 45.
Czubiński T., Paradowski A., „Atlas chwastów dla praktyków”, Polskie Wydawnictwo Rolnicze, Poznań 2014 r., s. 264.
Grzegorczyk S., „Rośliny zbiorowisk trawiastych”, Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, Olsztyn 2010 r., s. 38.
Kozłowski S. (red.), „Trawy”, Właściwości, występowanie i wykorzystanie., wyd. PWRiL, Poznań 2012 r., s. 259
