Choroby bydła mlecznego - objawy, zapobieganie i leczenie
Przemieszczenie trawieńca – niebezpieczna choroba układu pokarmowego bydła
Zobacz także
Lewostronne przemieszczenie trawieńca
W lewostronnym przemieszczeniu trawieńca na skutek gromadzenia się znacznych ilości gazu i obniżenia motoryki przewodu pokarmowego utrudniającego jego odprowadzenie dochodzi do znacznego rozdęcia narządu i jego przesuwania się po lewej ścianie jamy brzusznej do góry. Zajmuje on wtedy częściowo miejsce, w którym znajdował się żwacz teraz zepchnięty dośrodkowo. Przy zwykłym przemieszczeniu część gromadzącego się płynu i gazu może nadal uchodzić do dalszych odcinków przewodu pokarmowego i zwierzę może nie wykazywać objawów. Zaburzone są jednak funkcje trawieńca, czyli trawienie, a także pasaż niestrawionych elementów pokarmowych do dwunastnicy. Dochodzi wówczas do spadku apetytu, szczególnie na pasze wysokoenergetyczne i oznak odwodnienia zwierzęcia – raptownej utraty masy ciała, zapadnięcia się gałek ocznych, utraty elastyczności skóry. Znacząco obniża się mleczność. Czasami widoczne bywa powiększenie obrysu ciała w okolicach żeber po stronie przemieszczenia, ale może zostać ono niezauważone. Z powodu zatrzymania znacznych ilości wytwarzanego kwasu żołądkowego (kwasu solnego) w trawieńcu dochodzi do zaburzeń metabolicznych opisywanych jako zasadowica metaboliczna. Może rozwinąć się także wtórna ketoza, gdyż zaburzone jest trawienie i wchłanianie energetycznych substancji odżywczych.
Prawostronne przemieszczenie trawieńca
W przemieszczeniu prawostronnym proces przebiega podobnie. Tu ciągłe poszerzanie się trawieńca na skutek rosnącej ilości zgromadzonego w nim gazu powoduje skręt narządu wokół osi zaopatrującej go w krew krezki. Naczynia krwionośne dochodzące i odprowadzające krew z narządu ulegają skręceniu i zaciśnięciu doprowadzając do poważnych zaburzeń krążenia. W niektórych przypadkach może równolegle dojść do przemieszczenia się ksiąg. W przypadku braku korekty chirurgicznej dochodzi do martwicy niedokrwionych obszarów przewodu pokarmowego i zapaści krążeniowej kończącej się zgonem. U cieląt z lewostronnym przemieszczeniem trawieńca charakterystycznym objawem są nawracające wzdęcia.
Diagnoza
Ostateczne potwierdzenie wystąpienia przemieszczenia lub skrętu trawieńca jest możliwe dzięki badaniu klinicznemu przeprowadzonemu przez lekarza weterynarii. Diagnoza w większości przypadków nie nastręcza trudności, choć bywają wyjątki przy nietypowych lokalizacjach przemieszczonego narządu. Zazwyczaj wystarczające jest opukiwanie i osłuchiwanie jamy brzusznej i klatki piersiowej w określonych punktach, gdzie można usłyszeć charakterystyczny metaliczny wypuk. Zaburzeniu temu towarzyszą też inne choroby lub powikłania (np. perforacja trawieńca, ketoza) co także może wpłynąć na diagnostykę i decyzję o leczeniu.
Ketoza może być jednym z pierwotnych czynników, które doprowadziły do przemieszczenia trawieńca lub może występować jako jego skutek. W obydwu przypadkach hodowca sam może stwierdzić obecność ciał ketonowych w moczu lub mleku za pomocą komercyjnych testów. Zazwyczaj wynik pozytywny przekonuje właściciela krowy o ketozie, należy jednak wystrzegać się zbyt pochopnej diagnozy z przedstawionych powyżej powodów. Jeśli rutynowe postępowanie przy ketozie nie daje efektów lub stan zwierzęcia gwałtownie się pogarsza należy interweniować i z pomocą lekarską szukać innych przyczyn takiego stanu.
czytaj dalej...
