Biegunka u cieląt – groźna choroba młodego bydła. Zasady profilaktyki i szczepień!

1/4 Następne

Zaloguj się, aby dodać własne zdjęcie do tego artykułu!

Zobacz także

Biegunki u cieląt stanowią główną przyczynę zejść śmiertelnych tej grupy zwierząt. W stadzie problem ten może wystąpić u pojedynczych sztuk lub częściej dotyczyć większej liczby zwierząt trzymanych razem. Biegunka jest stanem znacznie groźniejszym dla młodych organizmów niż dla dorosłych sztuk i powoduje też dużo większe straty. Wynikają one przede wszystkim z upadków.

Cielęta, które będą wykorzystywane do remontu stada mają duży wpływ na opłacalność produkcji w hodowli bydła. Cieliczki w przyszłości będą dojnymi krowami, a ich możliwości w zakresie wydajności mlecznej będą zależały w dużej mierze od warunków rozwoju i co za tym idzie – ogólnej zdrowotności. Osobniki, które w pierwszym okresie życia dużo chorowały zawsze będą krowami słabszymi, mniej odpornymi, a ich potencjał genetyczny nie będzie mógł być w pełni wykorzystany. By uniknąć niepotrzebnych strat, warto postarać się o zabezpieczenie cieląt przed chorobami, a w razie ich wystąpienia zapewnić szybką i skuteczną pomoc. Zaniedbania w tym zakresie wiążą się z nieodwracalnymi skutkami i spadkiem zysku z produkcji.

Rodzaje biegunki

Wyróżnia się biegunkę sekrecyjną (wydzielniczą) i osmotyczną. Biegunka osmotyczna wynika z zaburzonego wchłaniania. Pokarm oraz wytwarzane soki trawienne nie są absorbowane z jelit. W efekcie na zasadzie działania ciśnienia osmotycznego do światła jelita jest ściągany płyn tkankowy, który rozcieńcza jego zawartość i wywołuje biegunkę. Przykładem jest niedobór enzymu biorącego udział w trawieniu laktozy – cukru występującego w mleku. Po spożyciu mleka składnik ten pozostaje niestrawiony w jelicie i „ściąga” wodę do jego światła. Szybko dochodzi do odwodnienia organizmu. Ten rodzaj biegunki występuje także przy często występujących zakażeniach układu pokarmowego cieląt, a mianowicie rotawirozie i koronawirozie. Wirusy te niszczą błonę śluzową jelit przez co wchłanianie jest ograniczone.

Biegunka sekrecyjna polega z kolei na nadmiernej czynności wydzielniczej komórek jelita. Bakterie wytwarzają toksyny, które drażnią błonę śluzową. Naturalnym mechanizmem obronnym przewodu pokarmowego jest zwiększone wydzielanie do światła jelita jonów sodu, za którymi podąża woda. Zwiększone stężenie jonów sodu w świetle jelita powoduje zmniejszone wchłanianie wody i zwiększone wydzielanie płynów tkankowych. Strawione substancje pokarmowe mogą zostać jednak wchłonięte. W tym wypadku można więc u cielaka uzupełniać płyny i elektrolity doustnie. Taki typ biegunki występuje przy kolibakteriozie i salmonellozie.

Przyczyny

W pierwszych tygodniach życia cielęta są wyjątkowo narażone na zachorowania i upadki. Przyczyną biegunki jest zazwyczaj kilka czynników na raz. Często infekcje wirusowe powodowane są przez bakterie, a także błędy żywieniowe i technologiczne, które sprzyjają rozwojowi choroby. Biegunki powodują upadki, słabsze przyrosty cieląt, utratę masy ciała, osłabiają organizm narażając go na wtórne infekcje i podnoszą koszty produkcji poprzez zwiększenie nakładów finansowych na leczenie. Na ich przebieg mają wpływ czynniki takie jak: warunki utrzymania (zagęszczenie, temperatura, wilgotność, narażenie na przeciągi), ilość i jakość wypitej siary (czy cielak wypił ją odpowiednio szybko po porodzie, zawartość immunoglobulin), wiek (im młodsze tym bardziej wrażliwe na zachorowanie), skąd cielę pochodzi (czy z własnego gospodarstwa, czy zostało kupione), czym jest pojone (mlekiem krowim, czy preparatem mlekozastępczym) i czy jest ono prawidłowo przeprowadzane (pod względem częstotliwości, wielkości porcji, higieny), czy matka była szczepiona przeciw chorobom zakaźnym, a także przebieg porodu (ciężki poród znacznie sprzyja późniejszym zachorowaniom).

czytaj dalej...