Nawożenie gnojowicą - kiedy je stosować? Przedstawiamy wady i zalety
Czym się kierować, wybierając zbiorniki na gnojówkę i gnojowicę? Podpowiadamy!
Zobacz także
Zbiorniki naziemne
Zbiorniki naziemne mają prostą budowę, mogą być zamknięte lub otwarte. Ogromną zaletą jest ich lokalizacja, którą można zmieniać w razie potrzeb, ponieważ szybko się je montuje, a ich konstrukcja jest lekka. Zbiorniki naziemne można umiejscowić z dala od gospodarstwa, jednak aby przetransportować odchody ze zbiornika pośredniego należy użyć pompy, która wymaga dodatkowych nakładów finansowych związanych z wykorzystanie energii. Najczęściej są budowane w postaci okrągłych zbiorników ze stali nierdzewnej, usytuowane na betonowym dnie. Takie zbiorniki mogą mieć minimalną pojemność 16 m3.
Zbiorniki zagłębione częściowo
Atutem tego typu zbiorników, podobnie jak przy budowie zbiorników naziemnych, jest to, że nie trzeba się zajmować wysokim poziomem wód gruntowych. Zbiorniki również można postawić z dala od gospodarstwa, ale niestety trzeba się liczyć z dodatkowymi nakładami finansowymi związanymi z transportem odchodów.
Laguny
Laguny w Polsce nie są jeszcze powszechnie stosowane, ale zyskują na popularności ze względu na niskie koszty konstrukcyjne i montażowe oraz duże możliwości zagospodarowania przestrzeni. Budowa laguny polega na wykopaniu prostokątnego stawu, w przekroju przypominającym trapez, o głębszym końcu, w miejscu odbioru przefermentowanej gnojowicy. Dno takiego zbiornika wysypuje się piaskiem na grubość 30 cm i utwardza specjalnym sprzętem. Na dnie układa się folię mocno zgrzewaną, do której wpuszcza się wlew gnojowicy, która samoczynnie wpływa do wnętrza folii lub jest przepompowywana. Tak przechowywana gnojowica po okresie fermentacji może być wywieziona jako nawóz. Folia najczęściej ma budowę trójwarstwową tak aby zapobiec ewentualnemu wyciekowi.
Rodzaje zbiorników – materiał budulcowy
Zbiorniki można też podzielić ze względu na wykorzystany surowiec podczas budowy. Wyróżnić można zbiorniki z tworzywa sztucznego, zbiorniki monolityczne betonowe lub żelbetowe, zbiorniki żelbetowe prefabrykowane i zbiorniki stalowe prefabrykowane.
Zbiorniki z tworzywa sztucznego są odporne na warunki atmosferyczne, toksyczność odchodów, na korozję oraz na uderzenia (np. sprzętem rolniczym). Zaletą tych zbiorników, jest to, że można je zakupić jako gotowe do instalacji. Posiadają komin wentylacyjny, którego długość można zmieniać w razie potrzeb oraz bezpieczny właz. Można je montować w ziemi lub ponad nią. Zbiorniki żelbetowe i betonowe mogą znajdować się w ziemi lub pod ziemią. Można tworzyć z nich baterie zbiorników, ustawiając kolejno jeden obok drugiego.
Zbiorniki prefabrykowane są montowane przy pomocy kolejnych segmentów zespalanych ze sobą trwale i uszczelniane gumowymi uszczelkami. Dzięki specyficznej budowie, można zastosować podział wewnątrz na komory, dzielące gnojowicę na kolejne frakcje.
Wybór zbiornika
Wybór rodzaju zbiornika zależy od utrzymywanego gatunku zwierząt, systemu chowu, intensywności produkcji, obsady zwierząt, warunków lokalizacyjnych i możliwości rozwoju fermy. Przede wszystkim budowa takiego zbiornika związana jest z dużym nakładem finansowym, który musi się przekładać na jego efektywność. Bardzo ważnym aspektem, o którym należy pamiętać podczas planowania nowego zbiornika jest ochrona środowiska. Nieszczelne zbiorniki powodują zatrucie gleb azotanami, które przedostają się do roślin uprawianych w polach. Wielkość zbiornika należy starannie obliczyć i dodać kilkanaście procent rezerwy, tak aby nie trzeba było dobudowywać kolejnych do momentu wywozu gnojowicy na pola. Dopuszcza się w polskim prawie sprzedaż gnojowicy gospodarstwom, które nie utrzymują zwierząt, a chcą korzystać z naturalnych nawozów. Jest to lepsze rozwiązanie, niż wylewanie nieprzefermentowanych odchodów na pola w nieodpowiednim momencie (1.03-30.11).
Autor: mgr inż. Dorota Kolasińska
Bibliografia:
- Zbiorniki na płynne odchody zwierzęce. Pleskot, Ryszard. Trzoda Chlewna : 2011, R.49 nr 10, s.73-74,76-79
- Zbiorniki do przechowywania odchodów z chlewni. Mulica, Edmund. Trzoda Chlewna : 2008, R.46 nr 8/9, s.119-120,122
- Szczelne i trwałe zbiorniki na płynne odchody zwierzęce [gnojowicę, gnojówkę]. Pleskot, Ryszard. Top Agrar Polska Magazyn Nowoczesnego Rolnictwa : 2005, nr 3, s.216-218
