Nawożenie ziemniaków - wszystko o nawozach, dawkach i terminach

1/5 Następne

Zaloguj się, aby dodać własne zdjęcie do tego artykułu!

Zobacz także

Jednym z głównych zabiegów agrotechnicznych, mających największy wpływ na ilości i jakości plonu bulw jest nawożenie ziemniaków. Wielkości dawek nawozowych muszą być dostosowane do zasobności gleby w poszczególne składniki odżywcze oraz wymagań pokarmowych rośliny nawożonej. W uprawie ziemniaka zastosowanie znajdują zarówno nawozy mineralne, jak i organiczne.

Poniższy artykuł zawiera wszystko, co wiedzieć trzeba na temat prawidłowego nawożenia ziemniaków. Serdecznie zapraszamy do lektury!

W tabeli 1. Przedstawiono orientacyjne wartości dawek nawozowych (kg/ha) w zależności od prognozowanego plonu bulw ziemniaka

Roślina	Przewidywany plon (dt/ha)	K₂O	P₂O5	MgO	N
Ziemniak na oborniku	30	55	-	-	50
	35	80	-	-	70
	40	110	10	-	90
	45	140	15	-	110
Ziemniak bez obrnika	25	140	30	15	65
	30	170	40	15	85
	35	200	45	20	105
	40	220	50	20	125

Tab. 1. Szacunkowe wartości dawek nawozowych (kg/ha) w zależności od przewidywanego plonu bulw ziemniaka. Źródło: Zalecenia nawozowe dla roślin uprawy polowej i trwałych użytków zielonych. IUNG 2010.

Po pierwsze wapnowanie!

Warunkiem, który umożliwia pełne wykorzystanie wszystkich składników pokarmowych dostarczanych roślinom, jest optymalny odczyn gleby. Przyczyn sukcesywnego obniżania się pH roztworu glebowego jest wiele. Rolnicy, chcąc utrzymać gleby w wysokiej kulturze rolnej, powinni nieustannie monitorować ich poziom zakwaszenia. Przy odczynie poniżej 4,5 wapnowanie jest konieczne. Wapno tlenkowe (nawóz o szybkim działaniu) można stosować zarówno jesienią jak i wiosną. Szczególnie polecane jest na gleby średnie i ciężkie. Nawozy węglanowe wysiewa się na gleby lekkie i bardzo lekkie bądź w przypadku wczesnowiosennego i pogłównego nawożenia, niezależnie od rodzaju i typu gleby. Głównymi zaletami regulowania odczynu stanowisk pod ziemniaki są na pewno: zwiększona odporność na choroby odglebowe, mniejsza podatność na uszkodzenia mechaniczne, wyższa zawartość skrobi.

Nawozy mineralne

Nawozy mineralne stosowane są po to, by uzupełnić ewentualne niedobory składników pokarmowych obecnych w nawozach pochodzenia organicznego. Do czynników warunkujących efektywność ich działania należą: rodzaj siedliska (wilgotność, odczyn gleby), poziom stosowanej agrotechniki (przeciętna/ wysoka, intensywna). Dobierając wielkość dawki nawozowej należy kierować się rodzajem i zasobnością gleb, odmianą oraz kierunkiem przeznaczenia i użytkowania bulw. W nawożeniu ziemniaka bardzo istotne są odpowiednie proporcje N: P: K, które powinny być ściśle dostosowane do kierunku przeznaczenie i użytkowania bulw. Dla ziemniaka skrobiowego (przy dawkach N niższych od 100 kg/ha) odpowiednie proporcje to 1: 1: 1,5. Odmiany jadalne wymagają stosunku 1: 1,5: 2, a ziemniaki uprawiane na sadzeniaki: 1: 1: 1,5.

Król wśród makroelementów - azot

Azot uważany jest za najbardziej plonotwórczy pierwiastek spośród wszystkim makroelementów. Wywiera największy wpływ na jakość oraz skład chemiczny bulw. Rośliny przenawożone azotem charakteryzuje bujny wzrost części nadziemnej, opóźniona kumulacja plonu. Skórka bulwy potraktowanych nadmierną ilością tego pierwiastka silnie łuszczy się, a miąższ zyskuje większą podatność na ciemnienie, co z punktu uprawy ziemniaka na frytki i chipsy jest cechą niekorzystną. Bulwy są uboższe w witaminę C oraz skrobię, mają mniejszą ilość suchej masy. Przechowywanie takich ziemniaków jest utrudnione, ze względu na podatność porażenia chorobami okresu przechowywania.

Plon bulw jest ściśle skorelowany z dostarczanymi dawkami azotu (od 0 do 200 kg/h) i ma charakter wzrostowy. Stosowanie co raz to większych ilości N stymuluje rozwój bulw, początkowo bardzo gwałtownie. Po przekroczeniu określonej dawki pierwiastka plon nie rośnie, lecz wręcz przeciwnie, maleje.

Jaka forma azotu najlepsza?

Zarówno azot w formie saletrzanej (saletra amonowa, saletrzak) i amidowej (mocznik) może być stosowany w uprawie ziemniaka. Nawozy saletrzane poleca się wówczas, gdy w gospodarstwie uprawia się o krótkim okresie wegetacji, przeznaczone na wcześniejszy zbiór. Mogą być także uzupełnieniem azotu przed wschodami rośliny ze względu na szybki rozkład nawozu w glebie. Mocznik potrzebuje więcej czasu na przemiany w glebie. Należy go stosować przed sadzeniem odmian zbieranych w pełni dojrzałości, najlepiej wiosną. Rolnicy, których gleby mają uregulowane pH (>5,5) z powodzeniem mogą wykorzystywać siarczan amonu (bardzo tani nawóz).

Kiedy azot?

Odmiany wczesne ziemniaków wymagają jednorazowej aplikacji nawozów azotowych, wiosną podczas zabiegów uprawowych. Umożliwia to dobre wymieszanie nawozu z glebą. Dla odmian zbieranych pod koniec sezonu wegetacyjnego, dawki azotu trzeba dzielić, tj. 60% dawki stosować przed sadzeniem, pozostałą część krótko przed wschodami roślin.

czytaj dalej...