Misecznik śliwowy - szkodnik zagrażający wielu drzewom owocowym. Chronimy je!

Zaloguj się, aby dodać własne zdjęcie do tego artykułu!

Zobacz także

Misecznik śliwowy (Parthenolecanium corni) to pluskwiak równoskrzydły z rodziny misecznikowatych. Żeruje on na ponad 350 gatunkach roślin w Europie, Azji i Ameryce. Najczęściej jednak można go spotkać na śliwie, jabłoni, winorośli, agreście, porzeczce, dębie czy robinii. Jego bytowanie wiąże się z poważnymi szkodami, ponieważ jest on w stanie doprowadzić do obumarcia pędów, a w następstwie tego – do gorszego owocowania danego drzewa bądź krzewu.

Opis szkodnika

Jaja: owalne, koloru białego; małe, bo wielkości 0,25–0,35 mm. Są pokryte woskową wydzieliną samicy.

Larwy I stadium: osiągają długość do 0,4 mm; są zielonkawe lub kremowe, a ich miseczka jest owalna, ale jeszcze płaska.

Larwy II stadium (zimujące): mają już ok. 2 mm; są pomarańczowobrązowe i owalne; ruchliwe.

Samce: są mniejsze od samic, mają ok. 2 mm. Są uskrzydlone, a ich biała tarczka jest niezwykle delikatna.

Samice: zupełnie różnią się od samców, co świadczy o dymorfizmie płciowym. Nie mają wykształconych skrzydeł, a ich odnóża się zredukowane, przez co prowadzą osiadły tryb życia – przytwierdzają się kłujkami do podłoża. Są też duże, bo ich miseczki mogą mieć średnice od 3 do 7 mm. Ogólnie to właśnie te miseczki są najbardziej charakterystyczne, ponieważ są stwardniałe, wypukłe i brązowe. Warto dodać, że powstają one z wydalanych przez nie wydzielin.

Cykl życia misecznika śliwowego

Larwy II stadium zimują na pędach w załamaniach kory, po czym w marcu wznawiają swoją aktywność i zaczynają żer. Pod koniec kwietnia przeobrażają się w samice, które dojrzewają mniej więcej na przełomie maja i czerwca. Wtedy też pojawiają się samce, które je zapładniają. Samica jest w stanie znieść nawet do 5000 jaj (!), ale wszystko zależy od rośliny, na której bytuje – przykładowo płodność na śliwie wynosi ok. 1000 sztuk. Najciekawsze jest jednak to, że jaja składane są pod miseczkowatą tarczkę, po czym samica obumiera, jej tarczka odpada i zostawia białe ślady. W czerwcu i lipcu wylęgają się larwy I stadium, które żerują na spodach liści, a jesienią przedostają się na pędy, gdzie zimują i tak też cykl się zamyka.

Objawy bytowania

Szkody mogą być wyrządzone zarówno przez w pełni wykształcone samice, jak i larwy misecznika śliwowego. Wbijają one swoje kłujki czy to w liście, czy to w pędy, i wysysają soki komórkowe, co pozbawia rośliny asymilatów. Okazuje się, że osobniki te w trakcie wkłuwania się wydzielają ślinę, która zawiera składniki prowadzące do obumierania tkanek wokół rany. Poza tym miseczniki wydzielają mnóstwo słodkich i lepkich odchodów, które opadają na pędy, liście, ale i owoce, co sprawia, że stanowią one pożywkę dla grzybów sadzawkowych. Wszystko to doprowadza do znacznego zmniejszenia się powierzchni asymilacyjnej rośliny, a w efekcie – do jej gorszego owocowania, wrażliwości na mróz i nawet do obumierania całych drzew lub krzewów. Nie wspominając o bezwartościowości owoców zaatakowanych wspomnianym grzybem.

Zwalczanie

Ważna jest już sama profilaktyka. Warto zatem rozejrzeć się za roślinami z kwalifikowanego źródła, co zapewni nam zdrowe plantacje. Gdy jednak w trakcie lustracji znajdziemy larwy misecznika, zaleca się wycięcie i spalenie pędów, które zostały przez niego opanowane.

Jeżeli chodzi o metody chemiczne, to należy na wiosnę – w okresie bezlistnym – opryskać zagrożone rośliny preparatem olejowym, który pokrywa tarczki szkodnika na tyle szczelnie, że misecznik po prostu się dusi. Larwy z kolei powinno się zwalczać w momencie ich wydostawania się spod tarczek samic. Przypada to latem i wtedy też należy opryskać rośliny dwukrotnie, co 14 dni, środkiem kontaktowo-żołądkowym.

Bibliografia:

Dzwonkowski R., Kinelski S., Stocki J., Drzewa liściaste i owady na nich żerujące, Warszawa 2008, s. 138.
Dzwonkowski R., Kinelski S., Stocki J., Szkodniki nasion i owoców drzew i krzewów leśnych, Warszawa 2007, s. 68.
Łabanowska B., Szkodniki krzewów owocowych, Kraków 2013, s. 143–144, 154–155, 176–177.
Łabanowski G., Soika G., Szkodniki ozdobnych drzew liściastych, Kraków 2010, s. 31–33, 47, 148.
Meudec G., Prat J.-Y., Retournand D., Choroby i szkodniki drzew i krzewów owocowych. Gatunek po gatunku. Rozpoznawanie i zwalczanie, Warszawa 2014, s. 107, 222.
Meudec G., Prat J.-Y., Retournand D., Choroby i szkodniki drzew i krzewów ozdobnych. Gatunek po gatunku. Rozpoznawanie i zwalczanie, Warszawa 2009, s. 50, 205, 265.
Wiech K., Szkodniki drzew owocowych, Kraków 2008, s. 105–106.