Komosa biała kiedyś ratowała od głodu, dziś jest niepożądanym chwastem
Niezapominajka polna. Urocze, drobne kwiatki to zmora niejednego rolnika!
Zobacz także
Niezapominajka należy do najpopularniejszych chwastów polnych. Jest rośliną jednoroczną, jarą, z rodziny ogórecznikowatych (szorstkolistnych). Nazwa łacińska pochodzi od greckich słów „myos” i „otis”, dosłownie oznacza mysie uszy i nawiązuje do kształtu oraz delikatnego owłosienia liści. W naszym nazewnictwie ludowym także jest znana jako mysie uszka lub niezabudka. Od 2002 r. 15 maja obchodzone jest Święto Polskiej Niezapominajki, którego inicjatorem był dziennikarz i redaktor radiowej Jedynki Andrzej Zalewski. Kwiat niezapominajki ma przypominać o związkach człowieka z przyrodą. W tradycjach ludowych ten, kto ją nosił, miał pamiętać o swym partnerze. Co ciekawe, podobna nazwa występuje w języku angielskim „not-forget-me”, co może wskazywać na jeszcze praindoeuropejski rodowód nazwy związany z pamiętaniem. Bukiet z niezapominajek symbolizuje miłość i przywiązanie.
Charakterystyka gatunku i występowanie
Niezabudka występuje w stanie dzikim w całej Europie, w znacznej części Azji, a także w Afryce Północnej. Najczęściej rośnie na glebach lekkich, piaszczystych, ale także na tych lekko kwaśnych, gliniastych i żyznych. Porasta niziny, niewielkie wzniesienia, skraje lasów, pola, wyręby oraz obszary zagospodarowane przez człowieka. Kwitnie i owocuje na ścierniskach i przy drogach. W uprawach sąsiaduje ze zbożami, rzepakiem, burakami i kukurydzą. Zachwaszcza rośliny okopowe i pastewne.
Niezapominajka polna (Myosotis arvensis) jest rośliną jednoroczną lub byliną. Ma cienkie, pełzające pod ziemią kłącze, z którego wyrasta po kilka pędów naziemnych. Zaczyna kiełkować wczesną wiosną, gdy temperatura osiąga ok. 12°C. Wówczas pęd zaczyna rosnąć, aż osiąga 15–40 cm wysokości. Pierwszy liść jest okrągły, ma wyraźny ogonek, następne są coraz bardziej wydłużone i łopatkowate. Jej łodyga jest obła, gęsto owłosiona włoskami zarówno szczeciniastymi, jak i przylegającymi. Rozgałęzia się od nasady. U jej dołu znajdują się liście w kształcie odwrotnie jajowatym, skupione rozetkowato, a nieco bardziej u góry – lancetowate. Listki są nieco spłaszczone, całobrzegie, z drobnym ząbkiem u zakończenia i jasnym nerwem przechodzącym przez środek. Mają kolor szarozielony. Zarówno łodyga, jak i listki dwustronnie pokryte są włoskami rosnącymi prostopadle do podłoża.
Kwiatostany wyrastają z dolnych pędów bocznych, co jest własnością odróżniającą niezapominajkę od innych gatunków ogórecznikowatych. Kwiaty są drobne, szypułkowe, zebrane w luźne skrętki zwane sierpikami. Początkowo sierpiki przechylają się ku dołowi, a wraz z biegiem czasu prostują się i świeżo rozwinięty kwiat znajduje się u szczytu rośliny. Delikatne płatki kwiatu początkowo mają kolor żółty u korony, potem lekko różowawy i błękitny. Wyrostki są przeważnie żółte, rzadziej białe. Koronę tworzy pięć płatków promienistych połączonych u dołu. U wylotu korony znajduje się pięć jasnożółtych osklepek, które są charakterystycznymi wyrostkami u rodziny ogórecznikowatych. Pręciki zwykle są krótkie i ukryte w rurce korony.
Niezapominajka kwitnie od kwietnia do sierpnia. Chętnie zapylana jest przez chrząszcze, muchówki, pszczoły i motyle, choć owady mają nieco utrdniony dostęp do jej wnętrza z powodu osklepek, które przysłaniają wejście do środka kwiatu. Owocem jest rozłupka czterodzielna długości ok. 1,5 mm. W każdym owocu jest ok. 700 płaskich, czarnobrązowych, błyszczących nasion, ostro zakończonych.
czytaj dalej...
Komentarzy (1)
Marzena
Dodano: 2015-03-12 09:51:19Chcę posadzić niezapominajkę w swoim skromnym ogrodzie. Gdzie najlepiej ją umieścić? I z jakimi roślinami będzie najlepiej się komponować?