Przytulia czepna – opis, występowanie, szkodliwość, zwalczanie i właściwości

1/2 Następne

Zaloguj się, aby dodać własne zdjęcie do tego artykułu!

Zobacz także

Wysokość przytulii czepnej jest bardzo zróżnicowana – waha się od 30 centymetrów do nawet 2 metrów. Wynika to z tego, że roślina rośnie szczególnie szybko tylko wtedy, jeśli może swoimi pędami otulić jakąś roślinę wspierającą i, czepiając się jej, wspiąć się naprawdę wysoko. W taki sposób przytulia czepna często zadusza swoją podporę, odcinając ją od promieni słonecznych i konkurując z nią o wodę i składniki mineralne.

Charakterystyka

Cechą rozpoznawczą przytulii czepnej spośród innych odmian tego gatunku jest zdolność do przyczepiania się do rosnących obok roślin wspierających. Bez podpory jest bardzo niskim chwastem ruderalnym, jeśli tylko ma możliwość wspinania się, osiąga bardzo duże rozmiary. Jest to jednoroczna roślina jara, ale może z dużym powodzeniem zimować.

Charakterystyczna dla przytulii jest łodyga – bez względu na jej długość, jest na niej kilkanaście okółków, z których wyrastają lancetowate liście, bardzo wydłużone. Zarówno czworokanciasta łodyga i liście pokryte są sztywnymi włoskami, szczeciniasto ustawionymi, przez które lekko zaczepia się o inne rośliny, odzież przechodzących ludzi, czy sierść zwierząt. W kątach liści wyrastają nie duże kwiaty, które najczęściej mają białą lub bardzo jasną, zieloną barwę. Są umieszczone na szypułkach, w grupach po kilka – maksymalnie do 12. Przytulia jest rośliną ciepłolubną, więc jej kwiaty pojawiają się dopiero w czerwcu. Okres kwitnienia kończy się dopiero w październiku, po wyraźnym ochłodzeniu temperatury. Mała rozłupka, również pokryta drobnymi, szczeciniastymi włoskami, stanowi owoc rośliny. W każdej z nich znajduje się od 350 do 600 nasion, które zimują w ziemi przez około 8 lat, nie tracąc zdolności do kiełkowania. Kiełkują z bardzo niewielkiej głębokości tworząc niezwykle mały, jak na tak potężną roślinę, nitkowaty korzeń. Siewki pojawiają się w czasie trwania całego okresu wegetacyjnego, ale ich szczególny wysyp przypada na wiosnę i wczesną jesień.

Występowanie

Jest to bardzo popularny chwast – występuje niemal we wszystkich uprawach polowych, gdzie dostaje się z miedz, skrajów i nieużytków. Najczęściej zachwaszcza jednak zboża ozime, rzepak, buraki, len i ogrody warzywne. Stanowi problem na całym terenie Polski, jednak najbardziej lubi gleby żyzne i wilgotne. Do optymalnego rozwoju potrzebuje podłoża zasobnego w azot, nie toleruje niskiego odczynu pH – rozwija się tylko na podłożach zasadowych. Najczęściej można zobaczyć przytulię czepną na czarnoziemach i innych glebach powstałych na gliniastej skale macierzystej.

Szkodliwość

Oficjalny próg szkodliwości przytulii czepnej wynosi od 0,5 do 2 sztuk na metrze kwadratowym. Już taka liczba wystarczy, żeby obniżyć plon o 5%. Przytulia jest bardzo uciążliwym, konkurencyjnym chwastem. Zagęszcza niepotrzebnie łan, jednocześnie zmieniając warunki wodne i powietrzne podłoża. Największy kłopot sprawia poprzez wspinanie się po roślinach uprawnych, przez co zagłusza je i zacienia, ograniczając ich wzrost, a czasami zupełnie zahamowując ich rozwój. Jej duże natężenie w uprawie utrudnia zbiór - przytulia uniemożliwia pracę kombajnów, kosiarek i innych maszyn rolniczych. Często jej nasiona dostają się do materiału siewnego, z którego bardzo trudno jest ją wydzielić. Na przytulii czepnej pojawia się szczególnie dużo mszyc, dla których jest rośliną żywicielską – szkodniki mogą przenosić się z niej do uprawy i zajmować sąsiadujące rośliny.

Nie powinna znaleźć się na pastwisku i na łące przeznaczonej na siano jadalne dla zwierząt gospodarskich, które źle reagują na zawarte w niej substancje chemiczne. Spożyta w nadmiernych ilościach może powodować silne zatrucia i problemy trawienne.

czytaj dalej...