Cykoria podróżnik - opis, występowanie, zastosowanie i zwalczanie
Żywokost lekarski - opis, zdjęcia, właściwości i zwalczanie w uprawach
Zobacz także
Ta wysoka, ładna w pokroju roślina od wieków była znana medycynie ludowej jako świetny środek na wiele przypadłości. Obecnie staje się coraz bardziej uciążliwym i ekspansywnym chwastem, który należy wypleniać nawet z pastwisk i łąk, gdyż ostatnie badania dowiodły, że spożywanie żywokostu lekarskiego przez dłuższy czas może mieć negatywny wpływ zarówno dla zwierząt, jak i dla ludzi.
Charakterystyka
Gruba, wzniesiona i kanciasta łodyga może, w sprzyjających warunkach, osiągnąć nawet metr wysokości, chociaż średni wzrost rośliny szacuje się na około 50 do 60 centymetrów. U samego szczytu rozgałęzia się podwójnie lub potrójnie, a na jej wierzchołkach pojawiają się grona kwiatów, które zwisają przyginając łodygę w dół. Ciemnoróżowe, purpurowe, bardzo rzadko białe lub lekko różowe, zebrane są po pięć na odgałęzieniu, ale każdy z nich umieszczony jest na osobnym ogonku. Korona ma rurkowaty lub dzwonkowy kształt. Okres kwitnienia jest zależny od klimatu, ale przeciętnie trwa od maja do sierpnia. W tym czasie roślina jest zapylana najczęściej przez trzmiele i pszczoły. Owocem żywokostu jest niewielka, lśniąca rozłupnia, która, spadając na ziemię, rozdziela się na cztery czarne części nasienne.
W rozgałęzieniach łodygi znajdują się niewielkie liście, lancetowate i zaostrzone na końcach, liście odziomkowe są zdecydowanie większe, ale mają podobny, trochę jajowaty, kształt i identyczny, żywo zielony kolor. Zarówno łodyga, jak i nerwy liści ze strony zewnętrznej są krótko, szczeciniasto owłosione.
Występowanie
Żywokost lekarski (Symphytum officinale) wybiera podmokłe i bardzo wilgotne tereny. Szczególnie często możemy go zobaczyć na obrzeżach jezior, wolnych strumieni, brzegach wód stojących i przy skrajach większych rowów. Pojawia się również w lasach olszynowych i innych wilgotnych lasach mieszanych i liściastych. W zasadzie jest mało wymagający, więc zajmuje prawie cały obszar kraju, nawet niższe partie górskie, tam jednak rozwija się z trudem i nie osiąga tak dużych rozmiarów.
Szkodliwość
Nie opracowano oficjalnych progów szkodliwości żywokostu lekarskiego. W uprawach pojawia się dość rzadko, najczęściej zachwaszczając rośliny okopowe – głównie ziemniaki oraz łąki i pastwiska. W roślinach okopowych jest sporą konkurencją o wodę i składniki pokarmowe, pobiera szczególnie dużo potasu. Szybko się rozwija i przerasta rośliny uprawne, przez co może negatywnie wpływać na ich wzrost i rozwój. Jego system korzeniowy może uszkadzać bulwy, przez co bardzo zmniejsza się ich wielkość i jakość. Jest silnie ekspansywny, chociaż rozprzestrzenia się wyłącznie poprzez nasiona. Jedna roślina produkuje ich kilkadziesiąt, a przykryte kilkucentymetrową warstwą ziemi mogą przezimować.
Żywokost jest niemile widzianą rośliną na pastwiskach i łąkach. Nie zawiera żadnych substancji, które mogłyby sprawić, że będzie atrakcyjnym pożywieniem dla zwierząt gospodarskich, ani w formie zielonki, ani jako siano. Jego rozmiary i szybki rozwój sprawiają, że zagłusza inne rośliny pastwiskowe, które są bardziej wartościowe jako pasza.
Zwalczanie
Podstawą wprowadzonej w 2014 roku zintegrowanej metody ochrony jest założenie, według którego herbicydy powinny być ostatnią deską ratunku, po którą sięga się dopiero w przypadku, kiedy liczba chwastów przekracza pięcioprocentowy próg szkodliwości. Przed przystąpieniem do oprysków chemicznych należy wykorzystać wszystkie dostępne możliwości naturalnej ochrony plantacji. Jedną z nich jest płodozmian. Aby zmniejszyć szkody, należy sadzić bulwy w odpowiednio dużej odległości. W przypadku żywokostu lekarskiego dobrym pomysłem będzie niszczenie wschodów w międzyrzędziach, ale sposób ten przynosi skutki tylko w roślinach okopowych i kukurydzy, nie ma natomiast zastosowania na łąkach, pastwiskach i w uprawach nasiennych traw.
Chwast jest bardzo ekspansywny, zatem jeżeli zacznie się znacznie rozprzestrzeniać w uprawie, należy sięgnąć po opryski chemicznie. Nie zarejestrowano żadnych herbicydów ze szczególnym przeznaczeniem do zwalczania żywokostu lekarskiego. W tym celu możemy sięgnąć po herbicydy nieselektywne, ale jedynie te, które są dedykowane dla chwastów dwuliściennych. Zabieg wykonujemy preparatami, w których substancją czynną jest glifosat, na przykład Roundup TransEnergy i Torinka Sl. Zarówno jeden jak i drugi środek używa się w dawce około 2 litrów na powierzchnię hektara. Najbardziej satysfakcjonujące wyniki osiągniemy, jeśli oprysk zostanie wykonany już po zasadzeniu bulw i obredleniu. Optymalny czas to kilka dni przed wschodami ziemniaków, a temperatura powinna być nieco wyższa od zera.
czytaj dalej...
