Niegroźny sporek polny – opis, występowanie i zwalczanie

Zaloguj się, aby dodać własne zdjęcie do tego artykułu!

Zobacz także

Ta niewielka, ładnie wyglądająca roślina jest pospolitym chwastem. Ostatnio coraz rzadziej występuje w dużym natężeniu, dlatego nie traktuje jej się już jako uporczywego, niechcianego gościa upraw, a raczej za atrakcyjną ozdobę łąk i pól.

Charakterystyka

Sporek polny to delikatna, jednoroczna roślina. Jej siewki, złożone z jasnozielonych, nitkowatych liścieni, pojawiają się najczęściej w maju i czerwcu, ale wschody zdarzają się także jesienią. Większość z nich nie przeżywa zimy, gdyż nawet niewielki przymrozek niszczy roślinę. Za to nasiona dobrze zimują – legendą owiane są nasiona sporka odnalezione w czasie wykopalisk archeologicznych, które po 250 latach leżenia w ziemi nie straciły zdolności do wykiełkowania. Jedna roślina wytwarza średnio około 3000 czarnych, kulistych nasion, ale zdarza się, że ich liczba sięga 10 tysięcy.

Owoc pojawia się w sierpniu i wrześniu, jest wydawany przez kwiaty o białej barwie, które na szczycie pędu kwiatowego są zebrane w luźne wierzchotki. Składają się z odwrotnie jajowatych pięciu płatków, które osadzone są na cieniutkich, ledwo widocznych szypułkach. Rozgałęziona od samej nasady, rozłożysta łodyga jest tak wiotka, że najmniejszy podmuch wiatru sprawia, że porusza się wysypując nasiona. Wzniesione ku górze, lepkie, mięsiste liście ją bardzo wąskie, prawie nitkowate – przypominają igły drzew iglastych.

Sporek polny jest tak bardzo podobny do innych sporków, że bardzo dużo botaników zalicza je wszystkie do jednego gatunku zbiorowego. Jedyną cechą odróżniającą sporki jest mikroskopijna bruzda na dolnej stronie liścia.

Występowanie

Sporek polny jest rośliną wskaźnikową dla gleb kwaśnych – nie toleruje neutralnego ani zasadowego odczynu gleby. Najczęściej wybiera podłoża piaszczyste i gliniaste. Do prawidłowego rozwoju potrzebuje dość dużego poziomu wilgotności zarówno gleby, jak i powietrza, ale za to nie ma dużych wymagań co do poziomu próchnicy i ilości składników odżywczych. Pojawia się na całym niżu, bardzo rzadko występuje również na terenach podgórskich.

Szkodliwość

Mimo swoich niewielkich rozmiarów, jest dość silną konkurencją dla wielu różnych roślin. Rzadko pojawia się w dużym zagęszczeniu, dzięki temu nie można go zaliczyć do uciążliwych chwastów. Najbardziej zachwaszcza zboża ozime i jare, jary rzepak, rośliny okopowe i strączkowe. Szczególnie szybko rozwija się pożniwnie, na ścierniskach, pojawia się również na ugorach i ścierniskach.

Zwalczanie

Sporek polny najwięcej szkody wyrządza w życie, głównie ze względu na to, że nie można go bronować na wiosnę. Niszczenie chwastu broną jest jednym z najskuteczniejszych, naturalnych sposobów na pozbycie się niechcianej rośliny z uprawy. Skutek w walce ze sporkiem polnym powinny przynieść również wczesne podorywki ściernisk. Pojawienie się chwastu na naszym polu powinno zwrócić uwagę na to, że gleba prawdopodobnie jest silnie zakwaszona. Przywrócenie jej neutralnego pH jest możliwe za pomocą jesiennego zabiegu wapnowania nie tylko zwalczy chwasty lubiące kwaśne podłoże, ale również wprowadzi optymalny odczyn do uprawy bardzo wielu roślin.

W przypadku naprawdę dużego zachwaszczenia pola powinniśmy wykonać opryski chemiczne. Ponieważ nie ma zarejestrowanych herbicydów, które byłyby przeznaczone do zwalczania sporka polnego, musimy sięgnąć po środki nieselektywne. Są to preparaty, w których substancją czynną jest glifosat w dawce około 360 gram na litr. Taka dawka zawarta jest w Agrofarmie Glyfosat, Barclay Barbarian Super, Boom Efekt, Kiler, Nufosate i Taifun. Wszystkie wymienione środki należy stosować nalistnie, dają pożądane efekty w każdej fazie rozwoju roślin.

Wykorzystanie

Sporek polny nie ma wykorzystania w medycynie, ani ziołolecznictwie. Nie był również traktowany jako lekarstwo w medycynie ludowej. Nie przedstawia sobą większej wartości paszowej, ale nie jest też trujący, więc jego udział na łąkach i pastwiskach jest obojętny.

Autor: Katarzyna Kaźmierczak

Bibliografia:

Aichele D., Golte-Bechtle M., „Jaki to kwiat?”, Warszawa 1984 r., s. 30

Hołubowicz-Kliza G., „Rolniczy atlas chwastów”, Puławy 2011 r., s. 242

Paradowski A., „Atlas chwastów”, Kraków 2013 r., s. 172

Zdjęcie:

Autor: Rasbak; źródło: Wikipedia; licencja: CC BY-SA 3.0