Poznaj wymagania uprawowe pszenicy jarej i dowiedz się, jak uzyskać wysokie plony

1/3 Następne

Zaloguj się, aby dodać własne zdjęcie do tego artykułu!

Zobacz także

Siew

Pszenicę jarą należy wysiewać od III dekady marca do I dekady kwietnia. Na kompleksie pszennym bardzo dobrym i dobrym ilość wysiewu ziaren wynosi 160–180 kg/ha, a na żytnim bardzo dobrym i dobrym 180–200 kg/ha. Odmiany, które silnie się krzewią na słabszych kompleksach glebowych, należy wysiewać w ilości 180–200 kg/ha, a na lepszych stanowiskach – 200–220 kg/ha. Głębokość siewu powinna wynosić od 4 do 5 cm, w zależności od kompleksu.

Nawożenie

Pszenica jara wykazuję się średnią wrażliwością na niedobór potasu i fosforu w glebie, ale wymaga gleby bogatej w związki amonowe. Optymalne nawożenie wynosi ok. 60–110 kg/ha P₂O₅ i 80–120 kg/ha K₂O i jest uzależnione od zasobności gleb.

Optymalna dawka azotu pod pszenicę jarą wynosi 70–110 kg N/ha. Po przedplonach niezbożowych, na glebach średnich i dobrych, wystarczy zastosować ok. 40–50 kg N/ha. Dawki większe, powyżej 100 kg N/ha, są stosowane przy optymalizacji zabiegów uprawowych i zwalczaniu chorób. Dawki azotu dla pszenicy konsumpcyjnej należy dzielić i stosować w dwóch lub trzech terminach.

W zależności od potrzeb nawozowych wielkość dawek nawozów wapniowych pod uprawę pszenicy jarej jest zróżnicowana. Dawki wapnowania wynoszą: na glebach lekkich przy pH wynoszącym 4,5 – 3,5 t CaO/ha, na glebach ciężkich przy pH 5,5 – 6,9 t CaO/ha, na glebach lekkich i średnich przy pH 5,3 – 1,6 t CaO/ha. Na glebach ciężkich przy pH 6,1–6,5 dawka CaO wynosi 2,0 t/ha. Niewielkich dawek wapnia wymagają gleby średnie przy pH 6,3 i gleby ciężkie przy pH 6,6–7,0, bo 1,0 t CaO/ha.

Z wapnowaniem ściśle związane jest nawożenie magnezem, ponieważ do podstawowych źródeł magnezu należą nawozy wapniowo-magnezowe. Jeżeli gleba nie wymaga wapnowania, to odpowiednia dawka magnezu wynosi 80–120 kg MgO na ha.

Zabiegi pielęgnacyjne

Pszenica jara jest zbożem słabo konkurującym z chwastami. Jeżeli jej przedplonem są rośliny okopowe, to stanowisko jest głównie zachwaszczane przez komosę białą, gwiazdnicę pospolitą, marunę bezwonną, wiechlinę roczną, tasznika pospolitego i rdesty. Na stanowiskach po zbożach występują dodatkowo: miotła zbożowa, przytulia czepna, bratek polny oraz perz. Na takim stanowisku po okopowych nie trzeba stosować herbicydów, wystarczy dwukrotnie użyć brony, gdy pszenica będzie wchodzić w fazę 5 liści. Jeżeli wystąpi potrzeba zastosowania herbicydów, można ich użyć w kilku terminach, w zależności od składu gatunkowego chwastów oraz ich nasilenia. Największe szkody przynosi porażenie liści pszenicy jarej przez septoriozę kłosów i rdzę brunatną. Przy doborze terminu i środków ochrony należy kierować się progami szkodliwości (IOR). Dodatkowo na pszenicy mogą występować takie szkodniki jak mszyce czy skrzypionki.

Zbiór

Pszenicę jarą należy zbierać w fazie pełnej dojrzałości (I–III dekada sierpnia) za pomocą kombajnu. Optymalna wilgotność ziarna powinna wynosić 15–18%. Najmniej uszkodzeń podczas zbioru występuje przy wilgotności 16%. Jeżeli zbierane ziarno jest zbyt suche, zaleca się zmniejszenie obrotów bębna młocarni, aby ograniczyć uszkodzenia. Zebrane ziarno należy przechowywać w suchych i przewiewnych pomieszczeniach, aby ograniczyć jego porastanie. Wilgotność przechowywanego ziarna nie powinna przekraczać 15%.

Bibliografia:

Artyszak A., Kucińska K., Niemczyk H., „Pszenica jara”, (w:) „Produkcja roślinna. Cz. II”, wyd. REA, Warszawa 2010 r., str. 40–44
Budzyński W., Szempliński W., „Agrotechnika pszenicy jarej”, (w:) „Szczegółowa uprawa roślin. Tom I”, wyd. II, Wrocław 2003 r., str. 120–132
Ciesielska A., Niemczyk H., Radecki A., Suwara I., Wysmułek A., „Rośliny zbożowe”, (w:) „Podstawy rolnictwa”, Wyd. REA, Warszawa 2008 r., str. 124–130
Grzebisz W., „Zboża jare”, (w:) „Produkcja roślinna. Cz. III”, wyd. II, Hortpress, Warszawa 2012 r., str. 108–124
Kołodziejczyk M., Szmigiel A., Kulig B., „Plonowanie pszenicy jarej w warunkach zróżnicowanego nawożenia azotem oraz stosowania mikrobiologicznych preparatów poprawiających właściwości gleby”, „Fragm. agron.” 29(1), str. 60–69
Kuś J., „Zboża”, (w:) „Technologie produkcji roślinnej”, Hortpress, Warszawa 1998 r., str. 61–76
Metodyka Integrowanej Produkcji Pszenicy Ozimej i Jarej, zatwierdzona na podstawie art. 5 ust. 3 pkt 2 ustawy z dnia 18 grudnia 2003 r. o ochronie roślin (tekst jednolity Dz.U. z 2008 r. nr 133, poz. 849 ze zm.) przez Głównego Inspektora Ochrony Roślin i Nasiennictwa