Rozród trzody chlewnej - najważniejsze informacje

Rozród trzody chlewnej Trzoda chlewna

Zalety inseminacji

Krycie naturalne ma szereg wad, które wyeliminowano w sztucznym unasienieniu. Dlatego inseminację obecnie przeprowadza się najczęściej. Główną zaletą inseminacji jest aspekt ekonomiczny- nie trzeba utrzymywać wielu knurów. W niewielkich fermach nie hoduje się w ogóle knurów, a korzysta się ze sztucznego unasieniania.  W hodowli można stosować nasienie od najlepszych osobników ze światowych ferm, poprawiając bardzo szybko np. mięsność, wskaźniki rozrodu czy inne porządane cechy. Stosowane nasienie jest przebadane pod względem chorób, co eliminuje przenoszenie ich pomiędzy fermami. Skuteczność zapłodnienia jest bardzo wysoka.

Ciąża

Pierwszym objawem skutecznego zapłodnienia jest brak kolejnej rui po 21 dniach. Po upływie kolejnych tygodni przebieg ciąży można sprawdzić przy pomocy aparatów ultrasonograficznych lub ultradźwiękowych wykrywających tętno płodów. Obecnie stosowana jest jeszcze metoda pobrania nabłonka z pochwy, która wykazuje zmniejszanie ilości jego warstw, co wskazuje na ciążę. Najszybszą metodą, bo już w 4 godziny po zapłodnieniu można sprawdzić tzw. EPF –early pregnancy factor – obecność białkowego kompleksu od zapłodnienia aż do końca ciąży. Objawami ciąży również jest zwiększony apetyt oraz spokojne zachowanie. Z czasem powiększa się brzuch, wymię nabrzmiewa i wzrasta masa ciała. Ciąża trwa około 113 dni, większość tego czasu lochy ciężarne powinny przebywać razem. Na tydzień przed porodem lochy należy przenieść do kojca porodowego.

Poród

Locha przed porodem powinna znaleźć się w kojcu, z dala od knurów rozpłodowych. Pomieszczenie musi zapewniać spokój, ciszę, stały dostęp do wody oraz materiały budulcowe na gniazdo, które lochy wiją przed porodem. Kojec powinien być wyposażony w odbojnice na ścianach, tak aby prosięta po urodzeniu nie uległy przygnieceniu przez maciorę.

Lochy przed samym porodem myje się wodą  lub wodą z mydłem i odkaża. Główne objawy zbliżającego się porodu to opadnięcie brzucha, rozluźnienie więzadeł macicy, obrzmienie sromu, wyciek śluzu. Zachowanie lochy zmienia się, staje się poddenerwowana, często na przemian kładzie się i wstaje oraz oddaje małe ilości moczu. Porody najczęściej przebiegają bez komplikacji. Rzadko kiedy potrzebna jest pomoc weterynarza lub hodowcy. Jednak w pobliżu musi znajdować się ktoś nadzorujący z obsługi, żeby zająć się prosiętami. Młode rodzą się co kilka, kilkanaście minut. Większość porodów odbywa się nocą.

Młodym po urodzeniu należy zdjąć resztki łożyska oraz śluzu z pyszczka i nozdrzy,  przeciąć pępowinę, obmyć je ciepłą wodą, wytrzeć czystą ścierką i podstawić do sutków maciory. Najczęściej hodowcy przecierają maluchy czystą słomą, aby nie zacierać zapachu samicy. W zależności od rasy w miocie rodzi się 9-12 prosiąt. Średni wiek w dniu pierwszego oproszenia to 350 dni. Okres między kolejnymi miotami średnio wynosi 190 dni. Podczas roku maciora może odchować dwa mioty.

Wyniki użytkowości rozrodczej zależą od wieku i masy ciała, rasy i typu użytkowego, stanu zdrowia, pory roku, żywienia loch we wszystkich etapach cyklu, długości cyklu oraz laktacji, ale przede wszystkim od sposobu utrzymania, pielęgnacji oraz czynników stresowych. Duży wpływ na wyniki rozrodczości ma doświadczenie obserwatora stada loch, termin inseminacji lub krycia oraz cechy knura i dobór hodowcy osobników do krycia.

Autor: mgr inż. Dorota Kolasińska

Bibliografia:

  1. Inseminacja trzody chlewnej w Polsce. Kondracki S., Postępy Nauk Rolniczych, Oficyna Wydawnicza Dabor, 1995/1/5-19
  2. O rozrodzie świń i nie tylko. Pawlak H., Pro Agricola Sp. Z o.o., Warszawa 2015, ISBN 978-83-917877-8-6, 39-90
  3. Unasienianie trzody chlewnej. Łyczyński A., Pawlak H., Nauka-praktyce rolniczej. Akademia Rolnicza w Poznaniu., Poznań 1975, 22-30, 74-80
  4. Hodowla i użytkowanie świń. Pod redakcją Grudniewskiej B., Wydawnictwo Akademii Rolniczo-Technicznej, Olsztyn 1994., ISBN 83-85261-87-7, 170-214, 215-250
  5. Inżynieria produkcji świń. Nawrocki L., Politechnika Opolska., Opole 2011, ISBN 978-83-62736-30-0, 31-32
  6. Planowanie i realizacja produkcji w nowoczesnej fermie trzody chlewnej. Fundacja Na Rzecz Rozwoju Polskiego Rolnictwa (FDPA)., Brown A., N., R., HORTPRESS Sp. Z o.o., Warszawa 1994, ISBN 83-86384-05-0, 52-55
  7. Roczniki Naukowe Zootechniki. Monografie i rozprawy. Instytut Zootechniki. Kraków 2010, ISBN 978-83-7607-132-9, 37-40, 45-54, 55
  8. Chów i hodowla trzody chlewnej. Pod redakcją Anny Rekiel., Wydawnictwo SGGW., Warszawa 2005., ISBN 83-7244-663-6, 145
  9. Rozród i unasienianie trzody chlewnej. Głód W., Kaczmarczyk J., Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne., Warszawa 1982, ISBN 83-09-00633-0, 5-157

Dodaj komentarz

Rynek Rolny to pierwszy profesjonalny branżowy portal rolniczy z giełdą rolną. Darmowe ogłoszenia rolnicze i aktualne ceny produktów rolnych. Sprzedawaj i Kupuj z nami!

Sulejkowska 56/58 lok 215
04-157 Warszawa, Polska

Email: kontakt [małpa] rynek-rolny.pl

Newsletter

Fundusze Europejskie – dla rozwoju innowacyjnej gospodarki