Wiśnia Łutówka – najstarsza i najbardziej rozpowszechniona w Polsce odmiana wiśni

Zaloguj się, aby dodać własne zdjęcie do tego artykułu!

Zobacz także

Polska jest liczącym się producentem wiśni na świecie, a wiśnia Łutówka to królowa wśród wszystkich odmian w polskich sadach. To najstarsza i najbardziej rozpowszechniona w Polsce odmiana wiśni pospolitej uprawnej zaliczana do wiśni o późnej porze dojrzewania owoców. Jej pochodzenie jest nieznane, prawdopodobnie francuskie lub holenderskie. Dzięki obfitemu owocowaniu należy do najpopularniejszych i najczęściej uprawianych w kraju odmian. Jej pochodzenie jest nieznane, prawdopodobnie francuskie lub holenderskie, obecnie występuje we wszystkich krajach, które uprawiają wiśnie, szczególnie lubiana w Polsce. Znane są różne klony Łutówki różniące się między sobą niektórymi właściwościami drzew i owoców. W Polsce największą popularnością cieszą się Łutówka P7 i Łutówka IR2, które zapewniają duże i smaczne plony.

Opis drzewa

W zależności od zastosowanej podkładki może mieć mniejszy kształt, bardziej horyzontalny i rozchylający się na boki (antypka) lub większy rozmiar, skierowany stromo w górę (czereśnia). Drzewo rośnie średnio silnie. Tworzy z reguły rozłożystą koronę o kulistym kształcie. Jej rozgałęzienia mają tendencję do zwisania i ogołacania się. Łutówka ma tendencje do przesuwania się owocowania na zewnątrz korony, stąd należy pamiętać o regularnym skracaniu gałęzi, by zmusić drzewo do wyrastania młodych pędów. W przyszłości staną się one krótkopędami owoconośnymi, a odmiana ta, jak każda z wiśni, najwięcej pąków kwiatowych tworzy na najmłodszych pędach. Należy dbać o to, by po silnym owocowaniu w koronie drzewa pojawiały się nowe przyrosty, które zapewnią nam kolejne obfite plony za rok. Łutówka szybko wchodzi w okres owocowania, zwykle już w 2-3 roku od posadzenia.

Owocowanie

Białe kwiaty zakwitają późno, bo dopiero na przełomie kwietnia i maja. Są odporne na niekorzystne warunki atmosferyczne. Mają lekko wklęsłe płatki korony osadzone w podbaldachach po kilka sztuk. Średnica kwiatów wynosi ok. 2,5-3 cm. Gdy są całkiem rozwinięte, zawierają dużo nektaru. Pokrywają gałęzie bardzo szczelnie, bo odmiana ta charakteryzuje się niewielkim ulistnieniem, dlatego też po zbiorze wiśni drzewo wydaje się całkiem ogołocone. Jej ciemnozielone liście mają średnią wielkość i dużą mięsistość oraz widoczny nerw główny, a ich ogonki są długie i sztywne. Łutówka owocuje późno, bo na przełomie lipca i sierpnia, lecz regularnie i obficie, wydając duże (5-6 g), ciemnoczerwone i kwaśne owoce, które w warunkach polskich, w zależności od rejonu i typu gleby, są zbierane pod koniec lipca lub na początku sierpnia. Są one mało podatne na pękanie podczas mrozów i deszczowej pogody. Skórka owoców wiśni jest mocna i ciemnobrązowa, a ich miąższ jest ciemnoczerwony, niezwykle soczysty i kwaśny. Dobrze oddziela się od pestki.

Uprawa

Jak większość wiśni, również ta odmiana jest samopłodna. Łutówka wydaje największe plony na stanowiskach słonecznych. W cieniu jej owoce będą małe i kwaśne. Lubi gleby żyzne, lekkie i średnio wilgotne o pH obojętnym lub lekko kwaśnym. Źle rośnie na gliniastych i podmokłych glebach. Przy prawidłowej pielęgnacji, nawożeniu i przycinaniu wydaje obfite plony przez długie lata. Odmiana ta jest dość mrozoodporna, drzewa dobrze znoszą niskie temperatury. Niestety jest przy tym bardziej wrażliwa na choroby, szczególnie dokucza jej drobna plamistość liści.

Zastosowanie

Jej duże, kwaśne i soczyste owoce mają uniwersalną przydatność i są wykorzystywane do wszelakich przetworów. Łutówka jest idealną odmianą zarówno deserową, stosowaną w ciastach i różnego rodzaju wypiekach, jak i na przetwory, głównie soki, dżemy, nalewki itp. Nadają się do bezpośredniego spożycia oraz do zamrażania. Ze względu na dużą soczystość owoców nie nadaje się do długiego przechowywania.

Uwagi

Wielką zaletą Łutówki jest samopłodność oraz dość wysoka plenność. Jest ona również zapylaczem dla innych obcopylnych odmian. Idealnie nadaje się zarówno do uprawy towarowej, jak i do mniejszych ogródków czy przydomowych sadów.

Autor: Justyna Czerwieniec

Bibliografia:

„Cięcie wiśni i czereśni latem” Rutkowski Krzysztof, [w:] „Działkowiec”, nr 8/2008 (696), s. 36-37.
Grzyb Zygmunt S., Rozpara Elżbieta „Wiśnie”, Hortpress, Warszawa 2009, s. 23.
Klimek Grzegorz „Sadownictwo”, WSiP, Warszawa 1997, s. 150-152, 193-201.
„Owoce prosto z drzewa” Gawryś Alicja, [w:] „Kwietnik”, nr 7/2008 (163), s. 46.
„Pomologia”, pod red. prof. dr Rejmana Aleksandra, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa 1994, s. 333-335.
„Sadownictwo”, Hortpress, wyd. II, Warszawa 2002, s. 320-323.
Schulz Bernd, Grossmann Gerd „Drzewa i krzewy owocowe”, Świat Książki, Warszawa 2004, s. 92.