Siew lucerny - najważniejsze fakty na temat wysiewu
Esparceta siewna - opis, uprawa i zastosowanie
Zobacz także
Esparceta siewna (Onobrychis viciifolia) zaliczana jest do roślin motylkowatych drobnonasiennych. Nazywana jest również sparcetą siewną lub wykolistną, ze względu na specyficzny kształt liści – nieparzystopierzasto złożonych. Jest rośliną wieloletnią występującą w formie ozimej.
Powierzchnia uprawy spracety w Polsce jest mniejsza niż koniczyny czerwonej czy lucerny. Wynika to z faktu, że wytwarza ona mniejszy plon od innych roślin motylkowatych oraz ma duże wymagania glebowe. Jej zielonka nie powoduje wzdęć u przeżuwaczy, ale sucha masa zawiera mniej białka niż u lucerny.
Odmiany
Aktualnie w Krajowym Rejestrze znajduje się jedna odmiana esparcety – Taja, odznaczającą się dobrym odrastaniem po skoszeniu. Została zgłoszona przez Małopolską Hodowlę Roślin i zarejestrowana w 1995 roku.
Cechy charakterystyczne
Esparceta wytwarza palowy system korzeniowy, który może zagłębiać się nawet na 2 m, dzięki czemu umożliwia pobieranie wody z głębszych warstw gleby. Po kilkudziesięciu dniach od wschodów długość korzeni jest nawet 4-krotnie dłuższa niż części nadziemnej. W tym czasie na korzeniach tworzą się brodawki korzeniowe zawierające bakterie Bradyrhizobium, szyjka korzeniowa wyciąga się i zagłębia się w glebę, a proces zagłębiania trwa około 2-3 lata. Łodygi esparcety osiągają wysokość nawet 1 m, są sztywne i wyprostowane oraz wyrastają z szyjki korzeniowej. Na jesień zamierają razem z szyjką, a ponownie odtwarzają się na wiosnę.
Liście esparcety składają się od 3 do 25 listków, a dolne liście wytwarzają bujne rozety, które często na początku kwitnienia zasychają i zamierają. Kwiaty są obcopylne, zebrane w grona na końcu łodygi i koloru jasnoróżowego. Są obcopylne, a kwitnienie rozpoczynają w III dekadzie maja i kończą w lipcu. Owocem jest jednonasienny strąk, który łatwo opada podczas okresu dojrzewania. Nasiona są duże, mają nerkowaty kształt i oliwkowy kolor. Ich powierzchnia jest gładka i lekko połyskująca. Masa 1000 nasion wynosi 12-15 g, a jako materiał siewny najczęściej wykorzystywane są strąki, ponieważ wymłócone nasiona szybko tracą zdolność kiełkowania.
Wymagania, występowanie i użytkowanie
Esparcetę można uprawiać na glebach ubogich i suchych, dość powszechnie występuje na niżu oraz w niższych położeniach górskich. W uprawie polowej można użytkować ją przez 2-4 lata oraz wykorzystywać w płodozmianie jako roślinę przeciwerozyjną na polach za bardzo nachylonych i zakamienionych. W związku z tym, można uprawiać ją w mieszankach z trawami, aby zapobiegać procesowi erozji.
Ma ona bardzo duże wymagania co do odczynu gleby, dlatego też najlepiej rośnie na glebach wapiennych (rędzinach lub madach) o pH większym od 7,3. Nie należy uprawiać na glebach zwięzłych i podmokłych. Jeżeli uprawiana jest na glebach mocniejszych np. czarnoziemach to wykazuje mniejszą trwałość.
Espraceta intensywnie rozwija się przy dobowej temperaturze przekraczającej 5°C, a ze względu na głęboko zagłębioną szyjkę korzeniową jest odporna na wymarzanie. Odmiany hodowlane, czyli formy wielokośne esparcety potrafią zakwitać w roku siewu, a w następnych latach 2-3-krotnie, jeśli uprawiane są w odpowiednich warunkach glebowych oraz mają dostęp do wody. Jeżeli ich uprawa prowadzona jest na glebach ubogich to mogą dawać tylko jeden pokos. Formy jednokośne w drugim odroście wytwarzają liście rozetowe i nadają się wyłącznie do użytkowania jako pastwisko.
Esparceta siewna dobrze rozwija się przy dużym nasłonecznieniu i wyższej temperaturze, ponieważ te czynniki stymulują wzrost roślin. Jeżeli pogoda jest deszczowa i mglista to rośliny mogą zanikać, a największe zapotrzebowanie na wodę wykazują w okresie od pąkowania do początku kwitnienia.
Przedplon
Esparcetę najlepiej uprawiać na stanowiskach po zbożach lub okopowych. Jest też dobrym przedplonem dla zbóż jarych, ponieważ uprawiana jest ona na rędzinach, które wielokrotnie rozmarzają podczas zimy i w związku z tym mogą prowadzić do wysadzania zbóż ozimych.
czytaj dalej...
