Rasy trzody chlewnej – przegląd i charakterystyka najlepszych
Świnia polska biała zwisłoucha - najpopularniejsza rasa świń w kraju
Zobacz także
Trzodę chlewną dzieli się ze względu na typ i na cechy przekazywane potomstwu. Dlatego rozróżnia się rasy mateczne i ojcowskie. Rasy mateczne cechują bardzo dobre wskaźniki płodności i opiekuńczości, gorsze cechy rzeźne, ale chudsze mięso. U ras ojcowskich przykładano wagę do takich cech jak dzienne przyrosty, wykorzystanie paszy i wydajność rzeźna, udział poszczególnych wyrębów, grubość słoniny i średnica oka polędwicy.
Świnia polska biała zwisłoucha (PBZ) jest rasą mateczną, obok WBP (Wielkiej Białej Polskiej) najbardziej popularną rasą świń w Polsce. U tej rasy szczególnie zaznaczone są cechy mateczne. PBZ powstała z krzyżowań lokalnych ras małopolski z niemieckimi świniami zwisłouchymi i szwedzkimi Landrace. Jako polska rasa została wyodrębniona w 1962 roku przez Ministra Rolnictwa. Konsumenci w Polsce poszukują wieprzowiny charakteryzującej się chudym mięsem i niewielką zawartością tłuszczu, a hodowcy doskonaląc pogłowie muszą mieć to na względzie produkując tuczniki rasy PBZ.
Charakterystyka
Polska biała zwisłoucha należy do dużych ras późno dojrzewających, o długim tułowiu i szerokim grzbiecie. Ciało ma kształt cylindryczny, część zadnia jest silnie umięśniona. Łopatki mocno przylegają do ciała. Klatka piersiowa lekko wysklepiona i dość płytka. Nogi w stosunku do długości ciała są dość krótkie, szeroko rozstawione. Skóra i szczecina są białe, włosy są szorstkie i krótkie. Głowa jest średniej wielkości, a uszy luźno zwisają w stronę części twarzowej. Szyja jest lekka i szczupła. Świnie PBZ charakteryzują bardzo dobre cechy mięsne, niewielkie otłuszczenie tuszy i wysoka wydajność rzeźna. Należy do ras typowo mięsnych.
Jest wykorzystywana do krzyżowań poprawiających cechy mateczne u innych ras oraz doskonalących wskaźniki rozrodu. Matki wyróżniają się znakomitym instynktem macierzyńskim, brakiem komplikacji porodowych i chęcią odchowu prosiąt. Lochy mają łagodne usposobienie i wykazują się wyjątkową opiekuńczością w stosunku do prosiąt. Wysoka mleczność matek zapewnia doskonałe przyrosty prosiąt. Lochy mają wysokie wskaźniki zapłodnienia, szczególnie przy sztucznym unasienianiu. W jednym miocie rodzi się średnio 10-11 prosiąt. Lochy mają 14 sprawnych sutków.
Tuczniki również wykazują znakomite cechy tuczne. Średni przyrost dzienny od masy ciała 30 do 80 kg wynosi około 600-700 g. Bardzo dobrze wykorzystują paszę, na kg przyrostu masy ciała. Średnia grubość słoniny to 9-10 mm, u knurków trochę wyższa niż u loszek. Zawartość mięsa w tuszy u knurków to 60%, u loszek 59%.
Rasa PBZ jest obecnie wykorzystywana do tworzenia nowych linii wyspecjalizowanych na określone cechy, najczęściej mateczne. PBZ w porównaniu do WBP jest bardziej odporna na niekorzystne warunki środowiska, ale niestety dużo częściej występują u nich wady pokrojowe, głównie związane z kończynami. Wadą rasy PBZ jest obecność genu stresu, który powoduje wady mięsa, dlatego niezbyt nadaje się do chowu wielkofermowego. Obecnie prowadzi się ostrą selekcję na wyeliminowanie tej cechy z populacji. Według danych PBZ stanowi około 55 % populacji świń w naszym kraju.
Autor: mgr inż. Dorota Kolasińska
Bibliografia:
- Rasy zwierząt gospodarskich, Nowicki B., Jasek S., Maciejowski J., Nowakowski P., Pawlina E., Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2011, ISBN 978-83-01-16664-9, 115
- Chów i hodowla trzody chlewnej. Pod redakcją Anny Rekiel, Wydawnictwo SGGW, Warszawa 2003, ISBN 83-7244-445-5, 54-60
- Produkcja zwierzęca. Bydło i trzoda chlewna. Pod redakcją Nałęcz-Tarwackiej T., Hortpress Sp. z o.o., Warszawa 2006, ISBN 83-89211-87-4, 13, 19, 30
- Hodowla i użytkowanie świń. Pod redakcją Grudniewskiej B., Wydawnictwo ART. Olsztyn, Olsztyn 1998, ISBN 83-87443-81-6, 142-144
- Hodowla i użytkowanie zwierząt gospodarskich. Pod redakcją Grodzkiego H., Wydawnictwo SGGW, Warszawa 2005, ISBN 83-7244-597-4, 78-81
