Mączniak prawdziwy winorośli - sprawdź, jak z nim walczyć!
Mączniak rzekomy winorośli - objawy, profilaktyka i zwalczanie
Zobacz także
Mączniak rzekomy winorośli to powszechna choroba, która jest bardzo groźna dla europejskich odmian tej rośliny. Jest ona wywoływana przez lęgniowca Plasmopara viticola i powoduje zasychanie, a następnie opadanie liści i owoców oraz brunatnienie pędów. Ważne, żeby umieć odróżnić jej objawy od tych związanych z mączniakiem prawdziwym winorośli. Okazuje się bowiem, że mączniak rzekomy powoduje nalot wyłącznie na dolnej stronie liści i jest on niewidoczny w trakcie suszy.
Podatność
Choroba ta w sprzyjających warunkach środowiska i przy nieodpowiednim poziomie ochrony chemicznej jest w stanie spowodować ogromne straty. W Europie większość odmian winorośli właściwej jest mocno podatnych na porażenie mączniakiem rzekomym. Jest jednak kilka w miarę odpornych gatunków, które pochodzą od winorośli amerykańskich. Są to przykładowo: Aurora, Bianca, Seyval.
Rozwój choroby
Patogen mączniaka rzekomego do rozwoju potrzebuje ciepła, dlatego chętnie atakuje odmiany uprawiane pod osłonami. Zimuje on na porażonych liściach lub pędach i przyjmuje wówczas formę zarodników przetrwalnikowych. Może też przeżyć w pąkach lub nieopadających liściach i wtedy z kolei obierze postać grzybni. Zarodniki przetrwalnikowe kiełkują na wiosnę przy temperaturze powyżej 10°C. Następnym etapem jest rozprzestrzenianie się z wiatrem zarodni (wytwarzanych przez grzybnię), które nocami tworzą zarodniki pływkowe porażające rozwijające się liście i powodujące tym samym infekcję pierwotną. Infekcja wtórna z kolei wywoływana jest przez kiełkujące zarodniki konidialne uwalniające zarodniki pływkowe. Wtedy też patogen ponownie atakuje liście.
Objawy
W połowie maja na górnej stronie liści, zawsze pomiędzy nerwami, zaczynają być widoczne dosyć spore (ok. 3 cm średnicy) i nieregularne plamy o różnych odcieniach – od żółtych i jasnozielonych po czerwonobrązowe. Pod nimi, na spodniej stronie liści, tworzy się błyszczący biały nalot, który znika, gdy powietrze jest suche, a powietrze – gorące. Wszystkie te plamy z czasem brunatnieją, co wpływa na masowe opadanie liści na ziemię. Podobnie sprawa ma się i z owocami, i z końcami pędów, które także pokrywają się białym i ścieralnym nalotem, po czym zasychają i obumierają. Owoce mogą wręcz opadać całymi gronami. Warto też wspomnieć, że często zainfekowane zostają również kwiaty, zawiązki owoców czy ich szypułki.
Profilaktyka
Ponieważ mączniak rzekomy to jedna z najniebezpieczniejszych chorób winorośli, ważne jest już samo zapobieganie. I tak też okazuje się, że niezbędny zabieg to cięcie, które, wykonane prawidłowo, powstrzyma nadmierne zagęszczanie się rośliny i zapewni jej dobry przepływ powietrza. Pamiętać także trzeba o umiarkowanym nawożeniu azotem, który przyspiesza wzrost pędów i zwiększa ich wrażliwość. Kolejnym krokiem jest baczna obserwacja pędów i ewentualne odcinanie ich porażonych wierzchołków. Gdy z kolei dojdzie do masowej infekcji liści, należy je wygrabić od razu po ich opadnięciu, a następnie – zniszczyć gdzieś z dala od uprawy.
Ochrona chemiczna
Zabiegi preparatami chemicznymi wykonuje się odpowiednio: najpierw przed wyrastaniem kwiatostanów, potem przed kwitnieniem i po kwitnieniu, a następnie, gdy owoce mają wielkość ziarna grochu. Kolejne opryski powinny być wykonywane co 2 tygodnie. Czasami trzeba też sięgnąć po stosowne fungicydy w okresie długotrwałych opadów, kiedy ryzyko infekcji mocno wzrasta. Zalecane preparaty: fungicydy miedziowe (np. Miedzian 50 WG), ditiokarbaminiany (np. mankozeb) oraz fenylamidy (np. metalaksyl) i fosetyl glinowy.
Bibliografia:
- Bielenin A., Meszka B., Choroby krzewów owocowych, Kraków 2009, s. 107–110.
- Fitopatologia. Choroby roślin uprawnych, t. 2, red. S. Kryczyński, Z. Weber, Poznań 2011, s. 242–243.
- Masternak H., Atlas chorób i szkodników: Zagrażają roślinom w domu, na balkonie, w ogródku, Warszawa 1999, s. 83.
- Meudec G., Prat J.-Y., Retournand D., Choroby i szkodniki drzew i krzewów owocowych. Gatunek po gatunku. Rozpoznawanie i zwalczanie, Warszawa 2014, s. 243–244, 250, 253.
