Nawożenie obornikiem - poznaj najważniejsze zasady i terminy

1/5 Następne

Zaloguj się, aby dodać własne zdjęcie do tego artykułu!

Zobacz także

Obornik można stosować jesienią pod rośliny jare, a następnie przyorać za pomocą płytkiej orki. Stosuje się go przeważnie co 4 lata, pod buraki, ziemniaki, kukurydzę, kapustę i marchew pastewną. Rzadziej wykorzystywany jest w nawożeniu rzepaku. Czasem obornik przyorywa się na wiosnę i wtedy na polu można sadzić późne odmiany ziemniaków, kukurydzę silosową czy mieszanki roślin przeznaczone na zieloną masę.

Optymalna dawka obornika pod buraki cukrowe i pastewne wynosi 30–40 t/ha, pod ziemniaki, kukurydzę na silos i kapustę pastewną 25–30 t/ha, a pod ziemniaki na sadzeniaki, kukurydzę na ziarno oraz marchew pastewną – 20–25 t/ha.

Obornik jest dobrym nawozem naturalnym wykorzystywanym na trwałych użytkach zielonych, ponieważ zwiększa on efektywność nawożenia mineralnego i zapewnia lepsze plonowanie roślin. Jego przeciętne dawki na takich użytkach powinny wynosić 20–40 t/ha raz na 2–4 lata. Większe dawki należy stosować na glebach słabych, które mają zdegradowaną darń.

Obornik wykazuje działanie następcze, co oznacza, że wpływa pozytywnie na plon roślin uprawianych w następnych latach po jego zastosowaniu. W pierwszym roku po rozrzuceniu obornika na polu przez rośliny wykorzystywane jest 30–40% azotu, 20–25% fosforu i 50%. Wykorzystanie azotu oraz fosforu w drugim i trzecim roku wynosi 30–40%, zaś fosforu w ciągu dwóch lat wynosi około 30%, a przez 4 lata nawet 65%. Przykładowo, jeżeli do gleby wraz z obornikiem zostanie wprowadzone 170 kg azotu, to w pierwszym roku użytkowania jest dostępne dla roślin ok. 51 kg azotu, a w przypadku innych makroskładników, przyswajane przez rośliny jest 25% fosforu i ok. 70–75% potasu.

Obornik rozrzuca się na polu za pomocą roztrząsaczy lub przyczep z adapterem z różną ilością bębnów roztrząsających.

Dawki

W celu określenia odpowiednich dawek obornika należy wykorzystać równoważnik nawozowy. Umożliwia to porównanie tego nawozu naturalnego z nawozami mineralnymi. Równoważnik nawozowy wskazuje, jakie ilości nawozu mineralnego odpowiadają ilościom składnika dostarczonego do gleby wraz z obornikiem. Dla azotu ta wartość wynosi 0,3, a dla potasu i fosforu – 1.

Przykładowo, jeżeli został zastosowany obornik trzody chlewnej w dawce 24 t/ha, to do gleby zostało dostarczone ok. 170 kg N, 169 kg P₂O₅ oraz 144 kg K₂O, a co za tym idzie 51 kg N, 42 kg P₂O₅ i 108 kg K₂O będzie dostępne dla roślin w pierwszym roku. W przeliczeniu na równoważniki nawozowe odpowiada to dostarczeniu przez nawozy mineralne do gleby 51 kg N, 168 kg P₂O₅ i 144 kg K₂O. Po porównaniu tych wartości nawozowych można stwierdzić, że podobne działanie miałoby zastosowanie 150 kg saletry amonowej (35% N), 365 kg superfosfatu potrójnego (46% P₂O₅) i 240 kg soli potasowej (60% K₂O).

Autor: mgr inż. Kinga Borek

Bibliografia:

Ciesielska A., Niemczyk H., Radecki A., Suwara I., Wysmułek A., „Nawozy naturalne i organiczne”, (w:) „Podstawy rolnictwa”, Wyd. REA, Warszawa 2008 r., str. 69–71
Czerwiński Z., Gawrońska-Kulesza A., Lenart S., Sosulski T., Wysmułek A., „Nawozy naturalne i organiczne”, (w:) „Produkcja roślinna. Część I”, Wyd. REA, Warszawa 2010 r., str. 167–169
Domański P., Grzebisz W., Wolny S., „Nawozy naturalne”, (w:) „Produkcja roślinna – czynniki produkcji roślinnej. Cz. II”, Wyd. II, Hortpress, Warszawa 2012 r., str. 108–119
Frąckowiak-Pawlak K., „Naturalnie, że na pole”, „Tygodnik Rolniczy”, nr 5, Poznań 2011 r., str. 24–25
Frąckowiak-Pawlak K., „Obornik (bez)cenny”, „Tygodnik Rolniczy”, nr 38, Poznań 2011 r., str. 31–32
Grzebisz W., „Stosowanie nawozów gospodarskich (naturalnych)”, (w:) „Produkcja roślinna – technologie produkcji roślinnej. Cz. III”, Wyd. II, Hortpress, Warszawa 2012 r., str. 448
Łoginow W., Starck J., „Obornik”, (w:) „Podstawy produkcji roślinnej”, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa 1999 r., str. 244–249
Waligóra R., „Nawozami plon żyje”, Biblioteczka Tygodnika Rolniczego, 16.03.2012 r., str. 24–26