Ślaz zaniedbany – niechciany gość sadów i ogrodów
Kąkol polny - opis, zdjęcia i skuteczne zwalczanie
Zobacz także
Dawniej kąkol polny był bardzo popularnym chwastem. Jego mała odporność na różnego typu herbicydy sprawiła, że populacja stopniowo wymiera. I chociaż szkoda by było więcej nie zobaczyć go na łąkach – ma bardzo ładny pokrój, konsekwentne niszczenie kąkoli jest bardzo ważne. Roślina zawiera w sobie tak dużo substancji trujących, że przypadkowe wmieszanie się nasion do zjadanego ziarna może wywołać zatrucie, zagrażające życiu.
Charakterystyka
Jest to jara roślina, która może przetrzymać niewielki mróz zimowy. Siewki pojawiają się szczególnie wczesną jesienią i wiosną, ale w zasadzie wschodzi przez cały okres wegetacyjny. W zależności od warunków, może osiągać od 10 do 100 centymetrów. Najbardziej charakterystyczną, odróżniającą częścią rośliny są kwiaty – pojedyncze, niewielkie, pięciopłatkowe. Mają kolor jasnoróżowy lub jasnofioletowy, w środku są białe. Znajdują się na szczycie rozgałęzień łodygi. Liście są niewielkie, naprzeciwlegle położone, równowąskie lub lancetowate. Cała roślina jest pokryta delikatnymi, białymi włoskami, o stosunkowo sporej długości.
Kąkol polny rozmnaża się wyłącznie przez nasiona, nie produkuje kłączy, a łodyga nie ma zdolności do ukorzeniania się. Kwiaty, pojawiające się na przełomie lipca i sierpnia, są zapylane przez wiele owadów. Ich owocem jest torebka, w której znajduje się około 40 nasion, co sprawia, że roślina wytwarza ich nawet 2,5 tysiąca, przez co jest tak niezwykle ekspansywna.
Występowanie
Najczęściej pojawia się w życie, ale zachwaszcza również inne zboża ozime. Może występować w całym kraju, ale jego populacja jest niewielka. Preferuje gleby przepuszczalne i ciepłe, dobrze nasłonecznione stanowiska. Zdecydowanie bardziej woli gleby słabsze, o niskim poziomie próchnicy i nienawożone mineralnie, ale rozwija się również na glebach nieco lepszych. Jest obojętny na odczyn pH i poziom lekkości, czy ciężkości gleb.
Szkodliwość
Obecnie populacja kąkola polnego ciągle się zmniejsza. Występuje głownie w uprawach ekologicznych i ekstensywnych, w których najczęściej zachwaszcza żyto. Nie opracowano oficjalnych progów szkodliwości, gdyż kąkol rzadko ma wpływ na obniżenie plonu. Za to znacznie utrudnia zbiór, a jego nasiona mieszają się z ziarnem zbóż i zmniejszają jakość mąki. Ponad 2% udział zmielonych nasion w mące może prowadzić do poważnych zatruć, a nawet śmierci.
Zwalczanie
Kąkol polny zaczął znikać z naszych pól ze względu na wrażliwość na wiele substancji opryskowych. Obecnie jednak, ten który przetrwał, jest dość odporny. Jedyne zarejestrowane herbicydy do oprysku kąkoli to te, w których substancją czynną jest dikamba. Zalecana dawka waha się od 120 do 240 gram samej substancji na hektar. Dikamba jest podstawą takich środków jak Arena, Lintur, Tradik i Tradik bis. Opryski robimy od pojawienia się 3 liścia do końca krzewienia się, w dawce około 0,15 kilograma na hektar. Najlepsze efekty uzyskamy, jeżeli zabieg będzie wykonany w ciepły, bezdeszczowy dzień, kiedy temperatura jest wyższa niż 10, ale niższa niż 25 stopni Celcjusza. Nieco wcześniej, ale również do końca fazy krzewienia, możemy opryskiwać zboża Mocarzem i Nokautem lub różnymi rodzajami Aminopieliku (D, Super lub Tercet). Dokładne dawki podane są na opakowaniach, ale wahają się w granicach od 1 do 2 litrów na powierzchnię hektara.
W profilaktyce najważniejsze jest dokładne sprawdzanie i czyszczenie materiału siewnego, wybieranie z niego nasion kąkoli. Dodatkowo odpowiedni płodozmian powinien zatrzymać rozrastanie się chwastu w życie. Stosowanie orki pożniwnej może zniszczyć wschodzące jesienne siewki, dzięki czemu w kolejnym sezonie roślin będzie zdecydowanie mniej.
czytaj dalej...
