Jak i gdzie umieścić grzybnię mikoryzową w ogrodzie?
Słonecznik bulwiasty (topinambur) – ekskluzywny przysmak kuchni europejskiej
Zobacz także
Nawożenie i zabiegi pielęgnacyjne
Uprawa roli powinna być jak najgłębsza, bo decyduje o jego szybszym wzroście w pierwszym roku i obfitym plonowaniu w latach następnych. Podstawę stanowi orka przedzimowa do 30 cm, a wiosną – zastosowanie brony zwykłej lub brony o aktywnym działaniu. Przed sadzeniem górna warstwa gleby powinna być wyrównana i zagęszczona. Do wysokich plonów słonecznik bulwiasty potrzebuje obfitego nawożenia azotowego i fosforowo-potasowego w ilości 80-120 kg N, 60-80 kg P2O5 i 120-160 kg K2O na hektar.
Rozmnażanie
Topinambur rozmnażany jest głównie wegetatywnie z bulw. Pozostawione w ziemi na zimę są podstawą do dalszego rozmnażania i odtwarzania plantacji w następnych latach. Zawiązywanie bulw zaczyna się w momencie dużego rozwoju części naziemnej rośliny i trwa aż do zbioru. Jej wschód jest szybszy niż ziemniaka, przy wysokiej temperaturze jest on możliwy już po 2-4 tygodniach od posadzenia, zazwyczaj też wschód jesienny jest szybszy niż wiosenny. Początkowo rozwój słonecznika jest powolny, ale już w połowie maja następuje jego silny wzrost, a maksymalny osiąga w sierpniu.
Zbiór
Z 1 hektara uprawy można uzyskać ok. 40-70 ton zielonki, jednak zielonka słonecznika bulwiastego ma mniejsze tempo przyrostu włókna w miarę opóźniania terminu zbioru. Plantacja może być użytkowana przez dłuższy czas, gdyż bulwy, które zostają w glebie po niedokładnym zbiorze, zapewniają wymaganą obsadę roślin, tj. 40-60 tysięcy na hektar. W przypadku gdy jest ona przeznaczona tylko do użytkowania kośnego, koszenie zielonki może się rozpocząć już w czerwcu. Następne pokosy można zbierać co 6-8 tygodni.
Takie użytkowanie jest zalecane zwłaszcza w ostatnim roku plantacji, bo zmniejsza zachwaszczenie kolejnej uprawy samosiewami topinamburu. Biorąc pod uwagę ryzyko zachwaszczenia, najlepiej jest przeznaczyć teren po zlikwidowanej plantacji pod inne wielokośne rośliny pastewne lub trawy w uprawie polowej.
Zbiór bulw odbywa się w październiku, kiedy to ich średnia wielkość wynosi ok. 20-25 g. Zdarza się, że niektóre są o wiele mniejsze, co przyczynia się do niedokładnego zboru i samoczynnego odnawiania się plantacji lub zachwaszczania nowej. Po zbiorze bulwy szybko więdną i wysychają, stąd po wykopaniu należy przysypać je wilgotnym piaskiem, by nie straciły szybko jędrności.
Różne odmiany
W Polsce występują dwie uprawne, różniące się od siebie kształtem bulw, barwą skórki i miąższu odmiany topinamburu: Albik – o kształcie bulw od owalnopodłużnych do maczugowatych i białej skórce oraz Rubik – o jajowatych bulwach i czerwonofioletowej skórce. Ich bulwy są wąskie i średniej wielkości.
czytaj dalej...
