Konik polski - opis, hodowla i charakterystyka
Koń haflinger - opis, hodowla i charakterystyka rasy
Zobacz także
Zapotrzebowanie na witaminy i minerały
Zapotrzebowanie na witaminy i różnego rodzaju związki u koni nie jest duże a wypasanie na pastwiskach, dostarczanie warzyw i odpowiedniej ilości siana zazwyczaj w całości je pokrywa. Czasami jednak, zwłaszcza zimą albo w wyniku urazów mechanicznych i przebytych wcześniej chorób, zaczyna objawiać się niedobór. Warto bacznie obserwować zwierzęta, aby szybko zacząć przeciwdziałać.
Bardzo groźny w skutkach niedobór żelaza objawia się ospałością i bladym zabarwieniem błon śluzowych, a jego zaniedbanie może prowadzić do anemii i zahamowania wzrostu, a nawet do zaburzeń pracy serca i czynności oddychania. Są na to narażone szczególnie te konie, które przebywały w ostatnim czasie robaczyce albo zostały zranione i straciły sporo krwi. Łatwy do zaobserwowania jest niedobór cynku, który może powodować zmiany w kopytach, łuszczycę a nawet utratę sierści. Dolegliwości może nie są szczególnie niebezpieczne, ale może towarzyszyć im nieprzyjemne swędzenie, przez które stają się niezwykle przykre. Cynk w zasadzie najlepiej przyswaja się z pasz naturalnych, dlatego w takim przypadku najlepszym wyjściem będzie zwiększenie ich ilości w diecie konia.
Głównym objawem niedoboru witaminy A jest wysychanie błon śluzowych oraz kruszenie się rogu kopytowego. Zapobieganie przykrym następstwom – takim jak obniżenie odporności – jest możliwe dzięki zwiększeniu ilość podawanego siana i marchwi. Trudny do zaobserwowania jest niedobór witaminy K – pierwszym symptomem jest pojawianie się tak zwanych pajączków, czyli pękniętych naczynek krwi, co może prowadzić do zaburzeń krzepliwości, niezwykle groźnych w przypadkach urazów mechanicznych. Dostarczyć ją można wyłącznie dodatkowo, kupując specjalną paszę o zwiększonej zawartości, bądź dodając do paszy treściwej preparat witaminowy. Szczególnie dużo trenujące konie powinny dostawać paszę z dodatkową zawartością witaminy E, która ma szereg zadań. Przede wszystkim wspiera prawidłową pracę mięśni, a wraz z witaminą C chroni je przed zwyrodnieniem. Ma również działanie antytoksyczne i zwiększające odporność. Pozbawiony jej dobroczynnego działania koń może mieć problemy ze sprawnością i być bardziej podatny na choroby.
Choroby i schorzenia
Morzysko to przykra kolka, która może być spowodowana źle dobraną dietą. Pod nazwą kryje się bardzo wiele różnych dolegliwości, są to zarówno podrażnienia jelita i żołądka, chwilowe zatrzymanie treści pokarmowej jak i zatwardzenia. W każdym przypadku objawy są takie same – koń staje się nerwowy, bardzo się poci, często zerka na swój brzuch. Aby morzysko więcej się nie pojawiło warto dodać do paszy trochę składników o dużej zawartości błonnika i probiotyki.
Mięśniochwat nazwany jest inaczej chorobą poświąteczną, ze względu na to, że dotyka konie, które miały przerwę w treningu lub pracy przez kilka dni. Wynikiem tego może być paraliż mięśni zadu i tylnych nóg, a zwierzak nie może wykonać żadnego ruchu i zaczyna się pocić. Po natychmiastowym wezwaniu weterynarza możemy samodzielnie przystąpić do akcji ratunkowej. Udzielenie pomocy polega na rozgrzewaniu zadu konia poprzez wcieranie maści lub intensywny masaż porażonego paraliżem miejsca i przykrycie derką. Mięśniochwat to bardzo nieprzyjemna choroba, dlatego w wolne od pracy dni należy zapewnić pupilowi chociaż minimum ruchu i wykluczyć z jego diety buraki i kukurydzę. Dzięki temu oszczędzimy koniowi niepotrzebnego bólu i stresu, który może być przyczyną innych chorób.
Jedną z nich jest ochwat, czyli zapalenie rogu kopytowego. Może powstać również na skutek szoku termicznego spowodowanego napojeniem zgrzanego konia zimną wodą. Stan zapalny, jaki obejmuje kopyta, rozgrzewa je i tym samym uplastycznia, co może prowadzić do odkształceń i zaburzeń chodzenia. Naszą jedyną możliwością udzielenia pomocy jest schłodzenie kopyt i zabezpieczenie ich tym samym przed deformacją oraz wezwanie lekarza weterynarii, który będzie zmuszony podać leki przeciwzapalne.
Wiele schorzeń i chorób, które dotykają konia są wynikiem niedopatrzenia czy zaniedbania ze strony człowieka. Aby temu zapobiec, należy codziennie pielęgnować sierść i kopyta pupila oraz zadbać o jego odpowiednią dietę.
Katarzyna Kaźmierczak
Literatura:
Behling S., Rasy koni, Warszawa 2007, s. 100
Bunjes J., Rasy koni. Wzorzec, historia, przeznaczenie, Warszawa 2009, s. 87
Fizjologiczne podstawy żywienia zwierząt, red. Zawadzki W., Wrocław 2008, s. 223-236
Łojek A., Łojek J., Hodowla i użytkowanie koni, Warszawa 2013, t. II, s.123-128
Produkcja zwierzęca, pod red. Nałęcz- Tarwacka T., Warszawa 2012, s. 237-241 i 255-263
Sambraus H. H., Rasy zwierząt gospodarskich, Poznań 2000, s.232
