Rośliny jednoroczne pastewne

Ciekawe porady, wskazówki, artykuły, informacje, opinie, komentarze i zdjęcia związane z tematem: Rośliny jednoroczne pastewne

Agrest
Przycinanie i formowanie agrestu - podstawowe zasady

pędów. Przycinanie w pierwszym roku uprawy Agrest związuje owoce na młodych pędach jednorocznych oraz na szczytach starych pędów. Przycięcie w pierwszym roku uprawy ma na celu usunięcie chorych pędów oraz prześwietlenie rośliny. Odmiany o pędach zwisających tniemy powyżej pąka skierowanego do wewnątrz, natomiast odmiany wzniesione – powyżej

Uprawa
Nasiona gazanii - uprawa, zastosowanie

nawożenie i nawadnianie. Kiełkowanie nasionek następuje już po kilkunastu dniach.  Kwitnienie przypada na okres letnio-jesienny. Należy pamiętać, że roślina wykazuje się słabą odpornością na mróz, w związku z czym w naszym klimacie jest jednoroczna. W okresach wzmożonego ciepła, kiedy temperatura powietrza jest wysoka a opady deszczu nie występują często powinniśmy pamiętać

Chwasty
Uwaga na nawrot polny! Chwast zagraża uprawom żyta i przenżyta

Nawrot polny może być zarówno jary, jak i ozimy. Najczęściej jest jednoroczny, ale zdarza się, że przetrzyma zimę. Czas jego dojrzewania jest równoczesny z dojrzewaniem zbóż, dlatego jest naprawdę uciążliwym chwastem i znacznie utrudnia plon. W sprzyjających warunkach roślina może osiągnąć nawet 50 centymetrów wysokości. Siewki są znacznie mniejsze

Porzeczka
Sadzonki porzeczki - na co zwracać uwagę? Jak i kiedy sadzić?

wynoszącą u nasady 8-10 mm. Pełnowartościowy materiał stanowią ukorzenione sadzonki jednoroczne lub maksymalnie dwuletnie, dobrze wyrośnięte i nieporażone przez choroby czy szkodniki, bez (...) do listopada. Wczesnojesienne sadzenie czarnych porzeczek sprzyja wcześniejszemu ich ukorzenieniu się, dzięki czemu rośliny szybciej wiosną rozpoczynają wzrost. Możliwe jest też wiosenne sadzenie, jednak niesie

Kury
Na czym polega ekologiczna hodowla kur i produkcja jaj?

żywieniu niosek najczęściej stosowanym zbożem jest pszenica oraz kukurydza (powinna być ześrutowana). Kury bardzo chętnie pobierają owies oraz orkisz. Można stosować rośliny okopowe –tartą marchew, gotowane lub suszone ziemniaki i buraki pastewne w niewielkich ilościach. Kury mniej chętnie pobierają rośliny motylkowate jak bobik czy groch, ale również się je stosuje w

Agrest
Agrest pienny – owocowa propozycja i ciekawa aranżacja ogrodu zarazem

już zaszczepione krzewy, pamiętajmy o tym, aby pochodziły ze znanego, dobrego źródła. Tylko kwalifikowane szkółki zagwarantują nam dobrej jakości, wolne od chorób, jednolite odmianowo rośliny. Kupujemy wyłącznie jednoroczne, ewentualnie dwuletnie krzewy, nie starsze. Mimo że formę pienną agrestu łatwiej pielęgnować, szybszy i przyjemniejszy jest zbiór owoców, krzewy sadzone mogą

Rośliny lecznicze
Gwiazdnica pospolita – uporczywy chwast terenów wilgotnych

wodę, ale nie za mokre, lekko kwaśne lub zasadowe. Zachwaszcza sady, zboża, szczególnie ozime, buraki, rzepak, kukurydzę, rośliny strączkowe i ziemniaki. Charakterystyka Gwiazdnica pospolita (Stellaria media (L.) Vill.) jest byliną jednoroczną, dwuletnią lub wieloletnią, jarą lub ozimą, z rodziny goździkowatych. Pęd naziemny jest owłosiony i silnie rozgałęziony,

Groch
Groch jadalny - najważniejsze informacje o odmianach, siewie i uprawie

Groch (Pisum sativum L.) jest jednym z najstarszych warzyw uprawianych przez człowieka. To roślina jednoroczna, która kiełkuje podobnie jak fasola wielokwiatowa, czyli hipogeicznie. Posiada mocno rozwinięty system korzeniowy złożony z głównego korzenia palowego dorastającego do 1 m długości, z którego wyrastają boczne korzenie rozgałęziające się nawet do 0,5 m w głąb ziemi.

Porzeczka
Uprawa porzeczki czerwonej - zbiór praktycznych wiadomości

za to zbyt płytko posadzone wytwarzają dużo łamliwych odrostów. Zaraz po posadzeniu rośliny przycina się, pozostawiając jeden lub dwa pąki nad ziemią. Porzeczki (...) przez sadzonki zdrewniałe. Sadzonki pobieramy we wrześniu lub na początku października z pędów jednorocznych, o jasnym zabarwieniu kory, silnych i grubych. Powinny mieć długość 20

Dynie
Uprawa dyni piżmowej – niskokalorycznego warzywa o słodkim miąższu

Obecnie dynie przeżywają swój rozkwit. Warzywa te są łatwe w uprawie i plonują rekordowo, a ponadto mają dobroczynny wpływ na nasze zdrowie. W Polsce uprawie się kilka jej gatunków. Największą popularnością cieszą się odmiany dyni olbrzymiej i zwyczajnej, od której pochodzą cukinie, kabaczki i patisony. Warto jednak poznać także inne mniej popularne odmiany dyni, takie jak dynia piżmowa (Cucurbita moschata). Ta jednoroczna roślina pochodząca z Meksyku może być oryginalną ozdobą naszych ogródków, a jej jadalne owoce stać się wykwintnym przysmakiem naszej kuchni.

Gleby
Czarne ziemie – cenione i bardzo żyzne gleby uprawowe

się najczęściej na kompleks pszenny dobry, a w przypadku niedostatecznego zagospodarowania i problemów z melioracją może być to także kompleks zbożowo-pastewny mocny. Oznacza to, że na czarnych ziemiach można uprawiać bardzo wiele roślin, także te, które mają bardzo duże wymagania glebowe. Gleby zdegradowane i murszaste należy dodatkowo nawozić, żeby wyrównać braki

Rośliny lecznicze
Uwaga na blekot pospolity – trujący chwast upraw szerokorzędowych!

nasiona znaleziono w prehistorycznych budowlach w Wirtembergii. W średniowieczu używano go jako amuletu na pocieszenie. Należy jednak uważać z wykorzystywaniem go, ponieważ roślina jest śmiertelna dla ludzi i zwierząt pastewnych. Do zatruć dochodzi, gdy pojawiają się pierwsze listki blekotu, które łatwo można pomylić z nacią pietruszki i trybulą. Pomocny w rozpoznaniu

Rośliny lecznicze
Lnica pospolita – chrońmy bydło przed lwimi paszczami!

rabatach z innymi gatunkami lnicy, np. purpurową lub marokańską. Popularna nazwa tej rośliny – „lwie paszcze” – jest także stosowana w odniesieniu do innej ogrodowej (...) i rozpowszechnienia się chwastu. Lnica zachwaszcza przede wszystkim uprawy buraka cukrowego i buraka pastewnego. Na tych uprawach stosowanie herbicydów powinno się odbywać w dawkach dzielonych.

Chwasty
Trujący dla bydła mlecz polny – nie pomylmy go z mniszkiem lekarskim!

Mlecz polny jest jednoroczną, czasem wieloletnią rośliną, która występuje pospolicie w całej Europie, w środkowej i zachodniej Azji oraz w Afryce Północnej. Potocznie nazywany jest także łoczygą polną lub mlecznym drzewkiem. W Polsce występuje na niżu i w górach po piętro rygla dolnego. Porasta wilgotne łąki, pola, zarośla, przydroża, ogrody i nieużytki. Preferuje gleby świeże, mokre, próchnicze, bogate w azot, gliniaste, względnie ilaste, o dużej miąższości. Zachw

Chwasty
Jak rozpoznać i zwalczyć rumian polny? Odpowiadamy!

Rumian polny (Anthemis arvensis L.) to pospolity kwiat z rodziny astrowatych, często mylony z rumiankiem pospolitym i rumianem szlachetnym. Jest rośliną jednoroczną, jarą i ozimą. Występuje w Europie, Azji i północnej Afryce. W Polsce porasta pospolicie niziny, ścierniska, pagórki i góry po pasmo rygla dolnego. Rośnie na nieużytkach, miedzach, przy drogach. Preferuje gleby zawierające azot, lekkie, piaszczyste, gliniaste, o niskiej zawartości wapnia.

Kukurydza
Uprawa kukurydzy na ziarno - cenne porady

można wykonać nawożenie wapniowo-magnezowe. Na gleby o pH wyższym od 6,5 należy stosować dolistne dokarmianie roślin manganem. Gleby nadające się pod uprawę kukurydzy zaliczane są do kompleksu pszennego, żytniego bardzo dobrego i dobrego oraz zbożowo-pastewnego mocnego. Do prawidłowego wzrostu i rozwoju kukurydza wymaga odpowiednich ilości azotu, fosforu,

Rośliny lecznicze
Cebula siedmiolatka - siew, uprawa, stanowisko i pielęgnacja

porem, tam też jest powszechnie uprawiana, w Ameryce nazywana jest zieloną cebulką. Ta wieloletnia roślina uprawiana jest na jednym miejscu przez 3–4 lata. Planując uprawę siedmiolatki, należy wykluczyć ją z płodozmianu. W Azji częściej uprawia się ją jako jednoroczne lub dwuletnie warzywo. Siedmiolatka nie zawiązuje zgrubiałych cebul, tworzy kępki,

Winorośl
Cięcie winorośli to jeden z najważniejszych zabiegów pielęgnacyjnych. Przekonaj się!

Niecięta winorośl może dorastać do kilkudziesięciu metrów. Aby wiedzieć, jak ją odpowiednio ciąć, należy zapoznać się z morfologią tej rośliny. Winorośl zbudowana jest z pieńka, z którego wyrastają łodygi szkieletowe, z nich zaś wyrastają łozy, czyli pędy dwuletnie. Z tych ostatnich wyrastają owocujące jednoroczne pędy, które w następnym roku stają się łozami. Pędy owocują tylko raz. Jeśli się ich nie wycina, stają się łodygami szkieletowymi. Latem na pęda

Chwasty
Włośnica zielona – niewielka, ale konkurencyjna trwa

zmartwień rolników i warzywników. Charakterystyka Włośnica zielona jest jednoroczną trawą, rosnącą w sporych kępach. Zazwyczaj jest jara i pojawia się wczesną (...) wyróżnia się stosunkowo dużą liczbą produkowanych nasion (od 3 do 7 tysięcy na roślinę), przez które szybko się rozprzestrzenia. Do kiełkowania potrzebuje co najmniej 15

Leszczyna (Orzech laskowy)
Rozmnażanie leszczyny. Przedstawiamy najlepsze sposoby!

prosty, najlepiej jednoroczny pęd posłuży nam jako odkład – przytwierdzamy go do rowka w glebie w kształt litery U i przysypujemy ziemią. Wystające pędy mocujemy do palików i przycinamy nad 5., 6. oczkiem. Na tych samych krzewach możemy co roku wykonywać odkłady, otrzymując w ten sposób wiele ukorzenionych roślin.

Szkodniki drzew i krzewów
Szkodniki malin nadciągają! Skutecznie chronimy uprawę

liściu, wysysając z niego soki i wprowadzając do jego tkanek toksyczne dla roślin enzymy, przez co osłabiają rozwój i owocowanie. Blaszki liściowe początkowo żółkną (jasnożółte (...) bardziej niebezpiecznym szkodnikiem, szczególnie w uprawie odmian powtarzających owocowanie (jesiennych, owocujących na pędach jednorocznych), takich jak Polka czy Polana. Profilaktyka i zwalczanie

Chwasty
Rdestówka powojowata – uwaga na ten wijący chwast w uprawach!

się pojawi, jest dość uciążliwym chwastem, ponieważ dobrze znosi susze i niedostatki składników pokarmowych. Jako chwast jednoroczny, zachwaszcza głównie uprawy zbóż, kukurydzy i buraków. Progi szkodliwości nie są dokładnie opracowane, ale przewiduje się, że kilkanaście roślin na 1 m2. wpływa na obniżenie plonów. Z tego powodu bardzo ważna jest profilaktyka.

Inne warzywa
Uprawa tykwy - warzywa o dużych właściwościach odżywczych i zdrowotnych

Charakterystyka To jednoroczne płożące lub wspinające się pnącze o długich pędach (do 10 m długości), dużych liściach i białych kwiatach, które kwitną od lipca do sierpnia i otwierają się nocą – zapylane są przez nocne owady, głównie przez ćmy. Tykwa to roślina jednopienna, rozdzielnopłciowa, czyli na jednym

Zioła
Jakie nasiona nasturcji wybrać do siewu? Sprawdź!

Nasiona nasturcji (Tropaeolum) stanowią wyjątkowo wdzięczny materiał siewny, ponieważ bez problemów kiełkują nawet w niższych temperaturach. Ta łatwa w uprawie płożąca bądź pnąca roślina jednoroczna o jadalnych i bardzo dekoracyjnych kwiatach oraz liściach jest powszechnie znana i lubiana.

Rośliny pastewne
Przelot pospolity - poznaj popularną roślinę leczniczą porastającą nasze łąki

użytkowanie Przelot pospolity najczęściej występuje w słonecznych zaroślach, na suchych zboczach, stepach i żwirowiskach. Może też rosnąć na suchych łąkach i pastwiskach. Bujnie rośnie na glebach zasobnych w węglan wapnia. Może być wykorzystywany do obsiewu pastwisk, mimo że jego wartość pastewna jest niewielka. W postaci zielonki jest niechętnie zjadany

Rośliny lecznicze
Poziewnik szorstki - chwast utrudniający zbiory zbóż. Jak z nim walczyć?

Poziewnik szorstki (Galeopsis tetrahit) jest cieniolubnym, jednorocznym chwastem występującym w formie jarej. Należy do rodziny jasnotowatych (wargowatych). Jest rośliną miododajną i ma właściwości trujące. Może szkodzić zwierzętom gospodarskim. Był stosowany do leczenia chorób płucnych, dobrze wpływa na przemianę materii u ludzi oraz zapobiega miażdżycy. System korzeniowy poziewnika jest palowy z licznymi korzonkami bocznymi. Rośliny osiągają wysokość nawet do 100 cm, a ich łodygi są rozgałęzione i u góry ogruczolone oraz całe pokryte włosami.

Rośliny pastewne
Rajgras wyniosły - opis, wymagania, występowanie i zbiór znanej trawy pastewnej

trawy o bardzo korzystnym składzie chemicznym, dlatego może być zaliczany do traw pastewnych. Zawartość białka ogólnego wynosi ok. 14%, cukrów 8–19%, celulozy 23–32%, a jego (...) które mają właściwości lecznicze i ograniczają wzdęcia u zwierząt. Niestety ich zwartość w roślinach obniża smakowitość ze względu na gorzki smak. Obecność saponin w roślinie

Bobik
Siew bobiku - popularnej rośliny pastewnej uprawianej na zieloną masę

Bobik to odmiana bobu (Vicia faba L. partim) będąca doskonałą rośliną pastewną z wysokim potencjałem plonotwórczym. Bywa także uprawiany na zieloną masę, najczęściej w mieszankach, rzadziej w czystym siewie. Głównym czynnikiem decydującym o powodzeniu uprawy jest żyzność i zasobność gleby, odpowiednie warunki klimatyczne oraz prawidłowa pielęgnacja. Bobik to roślina klimatu morskiego, a co za tym idzie, do rozwoju potrzebuje dużą ilość wody, szczególnie w okresie kwitnienia i zawiązywania strąków.

Jeżyna
Jak i kiedy ciąć jeżyny? Przedstawiamy najważniejsze zasady

pędów owoconośnych i pąków, co sprzyja obfitemu plonowaniu. Kolejne cięcie przeprowadza się dopiero po zbiorze owoców – usuwamy wtedy wszystkie pędy dwuletnie oraz nadmiar jednorocznych. Zapobieganie nadmiernemu zagęszczeniu roślin jest istotnym elementem profilaktyki przeciw chorobom i szkodnikom, a ponadto wpływa na wielkość plonu. Optymalna liczba pędów wegetatywnych wynosi 6 na 1

Nawożenie
Nawożenie gnojowicą - kiedy je stosować? Przedstawiamy wady i zalety

stosuje się w uprawie roślin o długim okresie wegetacji, cechujących się dobrym stopniem przyswajania składników mineralnych z nawozów naturalnych. Doskonale sprawdza się w przypadku warzyw o wysokich wymaganiach azotowych: wszystkich kapustnych, karczocha, selera naciowego i korzeniowego, cykorii, ziemniaka, buraka, dyni, chrzanu, marchwi, szpinaku, papryki, pomidora, szparagów, pora, pasternaku, rabarbaru i szczypioru.

Pasze dla zwierząt
Najlepsze pasze dla kur i drobiu - przegląd i charakterystyka

mają otręby pszenne, np. przy żywieniu stad rodzicielskich. Wykorzystywane są również mąki pastewne, kiełki i zarodki pszenne oraz gluten kukurydziany jako dodatek do pasz dla (...) pyleniu. W dawce dla ptaków, może stanowić nawet 10%. Przeważnie dodawany jest olej roślinny, smalec wieprzowy, łój wołowy lub tłuszcz rybny. Nasiona roślin

Rośliny pastewne
Koniczyna szwedzka (białoróżowa) - opis, siew, uprawa i zbiór

z tym, że odmiana nadobna nie rośnie w warunkach górskich. Rośliny koniczyny szwedzkiej wykształcają korzeń palowy, który wytwarza dużą liczbę korzeni bocznych w (...) mineralnych i torfowych. Zalecana jest do uprawny na kompleksie żytnim bardzo dobrym i zbożowo-pastewnym mocnym. Odczyn gleby powinien być zbliżony do obojętnego (pH>7,3). We wschodniej

Jabłonie
Jak wybrać najlepsze sadzonki jabłoni? Odpowiadamy!

o sadzonkach jabłoni, które każdy ogrodnik wiedzieć powinien. Jabłoń to typowa roślina klimatu umiarkowanego, dlatego też jest najpowszechniej uprawianym w Polsce drzewem. Sady jabłoniowe zajmują (...) czy zniszczeniu. Rodzaje sadzonek W szkółkach dostępne są drzewka jednoroczne o nielicznych i cienkich rozgałęzieniach, sadzonki dwuletnie z mocnymi rozgałęzieniami, a

Rozmnażanie drzew i krzewów
Rozmnażanie aronii - zobacz najskuteczniejsze sposoby

miejscu, a wczesną wiosną wysadza się je do szkółki w rozstawie 80–100 x 20–25 cm. Rośliny są gotowe do posadzenia na plantacji po dwóch latach. Sadzonki zdrewniałe Sadzonki zdrewniałe pobiera się jesienią z jednorocznych pędów. Sadzi się je na miejsce stałe lub przechowuje w mieszance piasku, torfu

Agrest
Jak i kiedy sadzić agrest? Sadzenie agrestu bez sekretów

Do posadzenia należy wybrać zdrowy materiał z kwalifikowanej szkółki. Warto zamówić go na dwa lata przed założeniem plantacji. Sadzi się przeważnie krzewy jednoroczne lub dwuletnie. Zalecane są rośliny z rozwiniętym systemem korzeniowym i 2, 3 pędami. Warto wybrać kilka odmian wzajemnie krzyżujących się, co dodatkowo przedłuża okres eksploatacji i zmniejsza

Nawożenie drzew i krzewów
Nawożenie czereśni - od założenia sadu po późniejszą pielęgnację

Przed założeniem sadu czereśniowego należy odpowiednio przygotować glebę. Wskazane jest zastosowanie obornika pod jesienną orkę w dawce nie wyższej od 40 t/ha lub zasianie wiosną, po zebraniu przedplonu, nawozów zielonych z jednorocznych roślin bobowatych i zbóż (łubin, peluszka, facelia, słonecznik), 150–200 kg nasion na 1 hektar. Uprawa czereśni po dwuletnich roślinach strączkowych może być niebezpieczna, istnieje bowiem ryzyko porażeń przez niektóre choroby i szkodni

Chwasty
Trudna walka z łobodą rozłożystą – jednorocznym chwastem upraw warzywnych

i nie zawsze przynosi oczekiwane rezultaty. Charakterystyka Jest to jednoroczny, jary chwast, który lubi ciepło i bez problemu znosi długotrwałe susze. Osiąga od 30 do 90 centymetrów wysokości i może stanowić sporą konkurencję dla roślin uprawnych. Jego siewki, w postaci zielonych liścieni, pojawiają się od wczesnej wiosny

Chwasty
Podejmujemy trudną walkę z wyczyńcem polnym!

dowiedzieć jak go rozpoznawać i czym się charakteryzuje.            Trawa jest jednoroczna, jara, ale może również przez problemów przezimować. Rośnie w skupiskach, tworząc niewielkie, (...) w czerwonawym odcieniu. Pochwy liściowe są najczęściej rozdęte i otwarte, miewają fioletowe przebarwienia. Roślina nie ukorzenia się zbyt silnie – około 2% roślin, w bardzo

Pasze dla zwierząt
Rodzaje pasz dla koni i niezbędne informacje o właściwym żywieniu koni

w dawce można pokryć również stosując oleje roślinne, głównie dla koni ciężko pracujących . Sole mineralne Pasze dla koni nie zapewniają pełnego zaspokojenia potrzeb mineralnych organizmu zwierzęcia, w związku z czym, należy je uzupełniać. Najczęściej wykorzystuje się mieszanki mineralne oraz sól pastewną. Gotowe mieszanki paszowe

Rośliny lecznicze
Babka zwyczajna – chwast pastwisk i upraw wieloletnich

a nasiona rozpyla wiatr. Roślina wytwarza owoc, którym jest zwykle 8-nasienna torebka. Nasiona są jasnobrązowe i różnokształtne, najczęściej owalne, lekko przypłaszczone i pomarszczone. Wielkość nasion zależy od ich ilości w torebce nasiennej, zwykle osiągają długość o 1,0 do 1,7 mm. Nie wszystkie jednak kwiaty dojrzewają, zwłaszcza okazy jednoroczne nie wykształcają nasion.

Łubin
Łubin Dalbor – jedna z najlepiej plonujących odmian łubinu wąskolistnego

roślin/m2. Średnio wysokie rośliny dojrzewają równomiernie, wydając drobne nasiona. Dodatkowo mają niewielką skłonność do pękania i osypywania nasion. Charakteryzuje się małą zawartością tłuszczu w nasionach (na poziomie 6,4%) i bardzo dużą zawartością białka w suchej masie beztłuszczowej (na poziomie 32,1%). Dalbor to odmiana pastewna o małej zawartości alkaloidów.

Kapusta
Kapusta chińska – doskonała do jesiennej uprawy

Europie z kolei jej największym hodowcą jest Holandia. W Polsce zaś to roślina wyjątkowo mało znana, a już na pewno nie szerszemu gronu konsumentów, choć zauważa się wzrost jej popularności. Opis Jak już wspomniano, ta jednoroczna odmiana kapusty zamiast główki wytwarza zazwyczaj średnio zwartą rozetę liści o

Gleby
Gleby brunatne - geneza głównych typów gleb uprawnych

są słabo przepuszczalne i mało przewiewne. Zaliczane są do kompleksu pszennego, pszennego wadliwego lub kompleksu zbożowo-pastewnego mocnego. Gleby brunatne typowe wytworzone z lessów, najczęściej węglanowych, charakteryzują się małą ilością porów drobnych z wodą niedostępną dla roślin. Za to zawierają duże ilości porów średnich i dużych. Mają korzystne właściwości wodno-powietrzne.

Chwasty
Owies głuchy - chwast czy pożyteczny mieszaniec? Poznaj i sam zdecyduj!

w drugim kierunku. Owies głuchy (Avena fatua) jest jednoroczną trawą należącą do rodziny wiechlinowatych, która wytwarza (...) Masa 1000 nasion wynosi od 20 do 40 g. Jedna roślina może wytworzyć do 1000 ziarniaków, które (...) Owies głuchy najczęściej występuje w uprawach grochu, ziemniaka, buraka pastewnego i cukrowego oraz w zbożach jarych.

Rynek Rolny to pierwszy profesjonalny branżowy portal rolniczy z giełdą rolną. Darmowe ogłoszenia rolnicze i aktualne ceny produktów rolnych. Sprzedawaj i Kupuj z nami!

Sulejkowska 56/58 lok 215
04-157 Warszawa, Polska

Email: kontakt [małpa] rynek-rolny.pl

Newsletter

Fundusze Europejskie – dla rozwoju innowacyjnej gospodarki